Page 19 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 1. Sayı

yanı başına defnedilmiş, (1357-1398) olduğu da 3 Haluk Karamağaralı,
“Mevlâna’nın Türbesi”,
üzerine Muînüddin iddia edilir . Türbenin Türk Etnografya Dergisi
7
Süleyman Pervâne, 1274 yılında inşa 7/8, İstanbul 1966, s. 38;
Şahabettin Uzluk, “Türk
eşi Gürcü Hatun ve edilmesinin ardından Mimarisinde Mevlâna
Alemeddin Kayser’in Alâeddin Bey’in Türbesi ve Onun Mimari
Değeri”, Konya Halkevi
katkılarıyla bir türbe ilk büyük onarımı Kültür Dergisi- Mevlâna
yaptırılmıştır. Türbenin yaptırdığı ve yirmi beş Özel Sayısı, Konya 1943,
s. 145; Zeki Sönmez,
niteliği konusunda metre yüksekliğindeki Başlangıcından 16. Yüzyıla
Kadar Anadolu Türk-İslam
bilgi bulunmamasına bugünkü on altı Mimarisinde Sanatçılar,
karşın kendisini dilimli, çini kaplamalı Ankara 1995, s. 457.
Konya’ya davet eden abidevi şeklin o 4 Rasim Efendi,
ve ikramlarda bulunan Fotoğraf 2 Kubbe-i Hadrâ’nın iç mekân kalemişleri dönemde verildiği “Azerbaycan-Türkiye:
Mimarlık, Ressamlık ve
Sultan Alâeddin’in zikredilmektedir Sanatkârlık İlişkileri”,
8
âbidevî bir türbe yaptırmış olabileceği (Fotoğraf 1). Bu iddiaların kaynağına Erdem, AKM, Cilt: 19, S 28,
Ankara 1999, s. 136.
düşünülmektedir. 1274 yılında 133.000 dirhem baktığımızda Karamanoğlu Alâeddin
maliyetle tamamlandığı bilinen türbenin mimarı Bey’in Görkes Kalesi’ni almasının ardından 5 Şahabettin Uzluk,
Mevlânanın Türbesi, Konya
Tebrizli Bedreddin’dir (Fotoğraf 1). elde ettiği ganimetlerle türbede birtakım 1946, s. 40.
3
inşaat faaliyetlerinde bulunduğu bilgisidir . 6 Şahabettin Uzluk,
9
Mimar Bedreddin’in XII. yüzyılın ikinci Mevlânanın Türbesi, Konya
yarısında Moğolların saray mimarlığını Uzluk, Veled Çelebi kayıtlarına dayanarak 1946, s. 53.
yaptığı, Muînüddin Pervâne ve Sultan verdiği bilgide Alâeddin Bey’in türbeyi inşa 7 Yusuf Küçükdağ,
4
Veled vasıtasıyla Mevlânâ ile tanışma imkânı ettirmediğini sadece mevcut kubbe üzerinde o “1251 H / 1835 M Tarihli
bulduğu ve Mevlânâ’nın yönlendirmesiyle zamana kadar gelen eksiklikleri tamamladığını Mevlâna Türbesi ve Çelebi
Efendi Konağı Tamir ve
10
mimarlık alanına ağırlık verdiği bilinmektedir . ifade eder . Benzer görüş Y. Önge tarafından İnşası Defteri”, Türkiyat
5
Mimar Bedreddin tarafından inşa edildiği ve da dillendirilmektedir. Önge’nin iddiasına Araştırmaları Dergisi 2/2,
Mayıs, Konya 1996, s. 182.
on ay gibi bir sürede tamamlandığı bildirilen göre Mevlânâ Türbesi, çinilerle kaplı
türbenin biçiminin bugün mevcut kubbenin dilimli gövdesi ve külahıyla ilk yapısından 9 Oktay Aslanapa, Yüzyıllar
Boyunca Türk Sanatı (14.
aynısı olup olmadığı konusunda net bir bu yana değişikliğe uğramadan biçimini yy.), Ankara 1977, s. 36;
Hasan Özönder, Konya
11
bilgi yoktur. Bu konuda farklı rivâyetler korumaktadır . Karamanoğlu Alâeddin Bey Mevlâna Dergâhı, Ankara
söz konusudur. Ancak Ş. Uzluk tarafından döneminde yapılan çalışmaların kapsama alanı 1979, s. 25.
türbenin eyvanlı, dört kalın sütun üzerine türbenin ana yapısı olabileceği gibi türbenin 10 Şahabettin Uzluk,
oturan bir kubbe ile örtülü olduğu, kubbeyi farklı ihtiyaçlarını karşılayacak birtakım Mevlânanın Türbesi, Konya
1946, s. 81.
taşıyan sütunların arasının doğu, batı ve güney müştemilatın yapılması veya genişletme
yönlerinde tamamen kapalı olduğu, kuzey faaliyetleri de olabilir. Söz konusu onarımlarda 11 Yılmaz Önge, “Mevlâna
Türbesinin Çini Tezyînatı”,
yönde, yani ön tarafında Selçuklu tarzı bir iç mekândan ziyade türbenin dış kısmına 1. Millî Mevlâna Kongresi
12
portal bulunduğu ifade edilmektedir . Bu ağırlık verilmiş olması da muhtemeldir . (Tebliğler), Konya 1986,
6
s. 403.
tanımlamadan, yapıdaki değişikliklerle birlikte Netice itibariyle Konya ile özdeşleşen Arif
büyük ölçüde mevcut türbe yapısıyla benzerlik Nihat Asya’nın ve birçok şairin adına şiirler 12 Hasan Özönder,
“Mevlâna Türbe ve
gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu bilginin yanında yazdığı Kubbe-i Hadrâ’nın ana kısmında Külliyesinin Tamir ve
İlaveler Kronolojisi”,
mevcut dilimli şekliyle günümüze ulaşan türbe gerçekleşen değişimler hakkında farklı görüşler Selçuk Üniversitesi Selçuklu
yapısını yaptıranın Karamanoğlu Alâeddin Bey bulunmasına karşın iç mekânın II. Bayezid Araştırmaları Dergisi 2,
Konya 1987, s. 17.

17