Page 191 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

şehri diğer kültür kaynaklarında olduğu Kısacası zengin ve muhtevâlı bir koleksiyona
gibi kütüphaneler yönünden de zengin bir sahip olan onun bu defterleri, Türkiye
geçmişe sahiptir. Selçukluları döneminin ilmî, siyasî ve
kültürel hayatını yansıtan zengin bir arşiv
Konya’da Selçuklular ile başlayan kütüphane 3
geleneği Karamanlılar ve Osmanlılar ile niteliğindedir. Sadreddin-i Konevî’nin
devam etmiş ve Cumhuriyet Dönemi’nde de Arapça ve Farsça olarak kaleme aldığı
bu gelenek bozulmayarak sürdürülmüştür. eserlerinin bir kısmı buradadır.
Bu da Konya’da kurulan kütüphaneleri çok Karaman Eyaleti Evkaf defterlerinde
özel bir yere taşımaktadır. Sadreddin-i Konevî vakıfları bütün
detaylarıyla yer almaktadır. Bu vakıflar
Selçuklu Devri’nin vakıf kütüphanesi
diyebileceğimiz ilk kütüphane Anadolu arasında onun kitaplarından oluşan
Selçuklu Devleti’nin uzun yıllar başkentliğini kütüphane kayıtları dikkat çekicidir.
yapmış olan Konya’da kurulmuştur. Selçuklu Sadreddin-i Konevî Vakıfları ve
Dönemi kütüphanelerinden en önemlisi kütüphanesindeki eserler Fatih dönemine
hiç şüphesiz 673 (1274) yılında yine Dış ait 1476 tarihli Evkaf defterindeki kayıtlar
Kale’nin Çeşme Kapısı yakınında bulunan çerçevesinde ilk kez Feridun Nâfiz Uzluk,
Şeyh Sadreddin-i Konevî Kütüphanesi’dir. daha sonra mâmuresindeki kitâbelerle
Çekirdeğini Konevî’nin babası Şeyh birlikte yine bazı tahrir defterlerini
Mecdüddin İshâk’ın, Anadolu Selçuklu kullanmak suretiyle İbrahim Hakkı Konyalı
Devleti’nin hizmetinde bulunduğu tarafından ele alınmıştır. 4
dönemlerde değişik beldelere birçok defa Söz konusu defterlerdeki kayıtlarla
yolculuk yapıp bu seyehatleri esnasında Konevî Kütüphanesi’nde 1476’da 162 adet;
Musul ve Cizre’de devrin tanınmış ilim 1483/1484, 1500 yılları ve I. Selim döneminde
adamlarından olan İbnü’l-Esîr kardeşler, 168 adet ve 1584’te 151 adet kitap tespit
İbnü’l-Cevzî (ö. 597/1201) ve oğlu edilmiştir. 5
Abdurrahman ile de görüşmeleri sonucunda;
hem onların hem başka alimlerden temin Yirminci yüzyıl başlarına kadar gelen
ettiği eserler oluşturur. Dostlarına ve devlet bu kütüphanedeki kitap sayısı Konya
adamlarına yazdığı mektupları ve dostlarının Salnameleri’ne göre 1887-1891’de 61, 1907
6
kendisine gönderdiği mektuplar ve birtakım yılında ise 267’dir. 1926’da yapılan yeni bir
küçük risâleleri özel defterinde toplamıştır. 2 düzenleme ile 168 adet yazma eser, asıl

2 Muhammet Yılmaz, “Sadreddin-i Konevî’nin Huzurunda Okunan İbnü’l-Esîr’in Câmi’u’l-Usûl Adlı Eserinin Semâ Kayıt-
ları”,Çukurova Üniversitesi İlâhîyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), c. 13, sy. 2, 2013, ss. 1-19.
3 Bekir Şahin, “Sadreddin-i Konevî’nin Yusufağa Kütüphanesinde Bulunan Bir Günlüğü”, I. Uluslararası Sadreddîn Konevî Sem-
pozyumu Bildirileri, Mebkam Yayınları, Konya 2010, s. 200.
4 İbrahim Hakkı Konyalı, Âbideleri ve Kitâbeleri ile Konya Tarihi, Konya 1964, s.183-186.
5 Uğur Altuğ, “Sadreddin-i Konevî Kütüphanesindeki Kitaplar”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, c. 9, sy. 43(Nisan 2016),
s.576.
6 Bekir Şahin, Konya’nın Kırk Kütüphanesi, Konya 2017, s. 19.

189