Page 50 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 50

yükseklikteki alt tarafları düz sade bırakılmış,   altıgenlerin içi boşaltılmıştır. Ortadaki
                                       panolar halinde düzenlenen üst bölümleri ise   panoda, köşeleri ardışık olarak tırtıklanmış

                                       ajur tekniğinde geometrik motiflerle dekore   onikikenarlı geometriler yan yana, üst
                                       edilmiştir. İnce zarif bir işçiliğin uygulandığı   üste veçapraz eksenlerde birbirine
                                       bu dekorasyonda, yekpare mermere işlenen   halkalanarak merkezlerinde altı köşeli

                                       motiflerin araları tamamen boşaltılarak    yıldız, aralarındaise değişik çokgenler
                                       çıkartılmıştır 0.55 x 1.35 m ölçülerindeki enine  oluştururlar. Sağdakipanonun geometrik
                                       dikdörtgen panoların süslemeleri şöyledir:  kompozisyonu öncekininbenzeri olup
                                                                                  burada, bütün yüzey,yan yana halkalanan
                                        Güney cephedeki camiye bitişik olan ilk
                                       panoda; yatay ve dikey eksenlerde birbirine   büyük çokgenlerle tezyin edilmiştir. Aynı
                                       bağlanan uçları köşeli yonca yaprağını     şekilde köşelerindentırtıklanan geometriler

                                       çağrıştıran dört dilimli geometrik motiflerin   öncekinde ikisıra halinde daha küçük
                                       araları boşaltılarak daha küçük ve ince    dizilirken, buradatek sıra halinde daha da
                                       dört kollu yıldızlarla baklavalar teşekkül   büyütülmüştür.
                                       etmektedir. Ortadaki ikinci panonun        Kuzey cephenin orta bölümü türbenin
                                       geometrik kompozisyonunda; merkezde tam,  giriş kapısı olarak düzenlenmiştir. 1.04m.
                                       kenarlarda yarım onikigenler yan yana belli   genişlik,1.83m. yükseklikteki basıkkemerli
                                       aralıklarla dizilerek ve aynı zamanda yatay   kapının etrafı yivli oluklu kavalsilmelerle
                                       dikey kırık çizgilerle kesilerek aralarında   dikdörtgen bir çerçeve içinealınarak kemeri
                                       dört kollu,orta merkezlerinde altı kollu   beyaz ve siyah mermerden zıvanalı olarak
                                       yıldızlar meydana getirirler. Bunlardan sadece   örülmüş; köşeliğin sol tarafında siyah, sağ
                                       altı kollu yıldızların içleri düz bırakılmış,   tarafında beyaz mermerkullanılmıştır. Eşik
                                       diğerlerinin zeminleri boşaltılmıştır. Üçüncü   ve yan sövelertemiz beyaz mermerden
                                       panoda ise; köşeleri dik açılarla birbirine   olup eşiğe bir basamakla geçilmekte, üstte
                                       bağlanan dört kollu çarkıfelek motifi kol   de kitâbe yer almaktadır. Bursa kemer

                                       uçlarından çapraz zikzaklaryaparak birbirine   gözünü dolduracakşekilde biçimlenen
                                       bağlanmış, aralarında(Karatay Medresesi’nin   enine dikdörtgen mermer kitâbeye (0.24
                                       taç kapısındakigibi) karşılıklı kesişen “V”   x 1.25 m)“Sabahın izzet ve devlete yakın ve
                                       desenleri ortayaçıkmıştır. Bu panolardan   kapın hâcet sahiplerine açık olsun.” anlamına
                                       baş taraftaki bir zamanlar kırılmış, Ferit   gelen Selçuklu sülüsüyle tek sıra yazı hak
                                       Paşa bunu İstanbul’da yaptırarak Konya’ya   edilmiştir. İki kartuş içine kabartma olarak
                                       göndermiştir. 23                           işlenen yazınınzemini bitkisel dolguludur.
                                                                                  Selçuklu kitâbelerinde ve yazı bordürlerinde
                                        Doğuya bakan cephedeki soldan
                                       ilk şebekeli panoda, yatay ve çapraz       sıkça rastlanan bitkisel bezemede, yüzeysel
                                       eksenlerde uçlarından birbirine bağlanan   olarak kabartılan ince dal ve stilize yapraklar
                                       altı kollu yıldızların kol uçlarının değişik   iç içe helezonik kıvrımlar halinde zemine
                                       açılarda kırılıp kesişmeleriyle aralarında   fon oluşturarak yazıyı ön plana çıkarmıştır.
                                       altıgenler meydana gelmektedir. Yıldız ve   Kapının solunda kalan geometrik işlemeli

                                       23  Konyalı, age, s.494.







                                                                              48
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55