Page 53 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 53
Manzumenin Vakıfları, Yapılan Osmanlılar zamanında yeni ilaveler yapılmış,
Tayinler, Bakım ve Onarımları zâviyedeki öğrencilere ders okutulmuştur. 25
Konya Tahrir Defterleri ile Şer’iyye Sicil Şer’iyye sicil kayıtlarında manzumenin
kayıtlarında yapıyla ilgili bir hayli bilgiler yer bakım ve onarımları ile ilgili bilgiler de
almaktadır. Fatih’in 881/1476 yılında Konya yer almaktadır. Bunlardan birisi, camideki
vakıflarını tespit ettirdiği defterde, çok sayıda eskimiş ve yıpranmış olan18 adet küçük
bağ, bahçe, arsa, tarla, dükkân, ev, değirmen, seccadenin atılıp yerlerine yenilerinin
hamam, köy, zemin vb gibi taşınmazın alınması için mütevellîsine izin verilmesi
manzumeye vakfedildiği anlaşılmakta hakkındadır.
ve kütüphanesindeki kitapların ismi de 1051/1641 tarihli diğer kayıtta, Konya Kadısı
sıralanmaktadır. Bu durum II. Bayezid ve Mevlânâ İbrahim’in bir arzından, zâviyenin
III. Murad devri Konya tahrir defterinde de mütevellîsi Kara Mehmed’in vakıf malını
devam etmektedir. çar çur ederek vakfın ve caminin bazı
Konya Şer’iyye Sicil defterlerinde yerleri tamire muhtaç olduğu halde, bunu
manzumenin vakıflarıyla gelirleri daha geniş yapmadığından yerine başkasını getirmeye
olarak verilerek meblağlar sıralanmış ve on çalışmak istemektedir. 26
altıncı yüzyıldan yirminci yılın başlarına 1128/1716 yılında manzumede bir hırsızlık
kadar kesintisiz devam etmiştir. Mevlânâ olayı vuku bulmuştur. Evkâf mütevellîsi
Dergâhı’ndan sonra en zengin vakıflara Ahmed Halife oğlu Ebûbekir Efendi, kadı
sahip olup elde edilen gelirlerden pay alanlar meclisinde; Abdullah oğlu Hasan, Mustafa
arasında zâviyenin imamları, caminin şeyhi, oğlu Ali ve İbrahim oğlu Ahmed’i dava
müezzin, ser mahfil, devirhan, mütevellî, ederek zâviyedeki imaretin kapısını beş gün
nâzır, cabi, imaret şeyhi, cüzhan, çerağdâr, evvel Cuma gecesi sökerek içeri girdiklerini
kapıcı, selâ müezzini, hatip, kiler kâtibi, türbe ve zâviyenin yanındaki caminin kapısını
çerağdârı, hafız, ders-i âm (zâviye ve camideki Muharrem’in testere ile kesip 25 adet küçük
dersler için), devirhân, mahfil-i devirhan, halı, kilim, seccade ve büyük bir tas alarak
zâviye kapıcısı, türbedâr gibi görevlilerin Panos oğlu Bali’ye 30 kuruşa sattıklarını
isimleriyle, hangi yıllarda görevlendirildikleri bildirmektedir.
ve ne kadar ücret alacakları sıralanmaktadır. 24
Şer’iyye sicil kayıtlarındaki bu bilgilerden Konya Şer’iyye Sicilinde, bakım ve
anlaşılacağı üzere Şeyh Sadreddin evkâfı en onarımlarla ilgili kayıtlardan birisi 1188/1774
son 1904 yılına kadar eksiksiz çalıştırılmış, yılına ait olup manzumenin hangi yapılardan
tayinler yapılmış, aksayan kısımlar oluştuğu hakkında çok önemli ipuçları
düzeltilmiştir. Kuruluşundaki vakıflarına vermekte ve bugün ayakta olamayan
24 Manzumenin vakıfları ve yapılan tayinler için bkz. ZekiAtçeken, Konya’daki Selçuklu Yapılarının Osmanlı Döneminde Bakımı
ve Kullanılması, Ankara 1998, s.130-142; A. Çaycı, “Konya Şer’iye Sicillerinde Sadreddin Konevî Manzumesi”, Sadreddin-i Konevî
Araştırmaları, Konya 2023, s.147-170.
25 Atçeken, age, s.142.
26 Atçeken, age, s.145.
51