Page 57 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

kubbe örtüsü için belirleyici bir faktör seviyeye kadar çiniyle kaplı olabileceğini
olmasının pek mantığı da bulunmamaktadır. söylemek mümkündür. Çünkü çağdaşı
1088/1677 tarihli Şer’iyye Sicil Defterinde, olan Konya’daki Bulgur Tekkesi Mescidi
mescide bir minber eklendiği kaydının yer duvarlarının alt kısımlarıyla, pencere içleri
almasından yola çıkılarak,daha küçük ve de çini kaplıdır ve benzer uygulamalar Sahib
mütevazıolan yapının büyütülüp minber Ata Türbesi ile Hankâhı’nda, Karatay, Sırçalı,
eklenmesiyle şimdiki Cuma camii hâline İnce Minareli medreselerin eyvanlarında da
getirilmiş olabileceği de akla gelmektedir. tekrarlanmıştır.

Caminin özgün hâliyle günümüze gelebilen ve Caminin, çini mihrabının dışında
Selçuklu döneminin de önemli örneklerinden günümüze gelebilen diğer bir elemanı
olan çini mozaik mihrabında yazıya pencere kapaklarıdır. Kaldırıldığı Konya
yer verilmemiştir. Dışındaki geometrik Müzesi’nden 1911 yılında İstanbul Çinili
bordürdeki; çapraz eksenlerde şaşırtmalı Köşk’e götürülmüş ve 1914 de Türk ve
olarak sıralanan ve bir sağ, bir sol yarısı İslâm Eserleri Müzesi’ne nakledilerek
dönüşümlü olarak tekrarlanan karşılıklı (196a-b Envanter No) teşhire sunulmuştur.
oniki köşeli yıldız kompozisyonu, Karatay Üç bölümden oluşan simetrik kanatlar
kubbesinden itibaren bir moda halinde sathi ve derin oyma olarak işlenmiştir. Üst
yayılmakta ve halılarda da görülmektedir. taraflarındaki “Allahın yasak ettiği şeylerden
Kavsara üstündeki kitâbe alanında yazıyı sakınmaktan, hırs ve hevesi bırakmaktan
taklit eden fakat yazı olmayan ve “lailahe mükemmel bir kerem olmaz” yazılı ve bitkisel
illallah” ibaresine benzeyen kufî yazı dolgulu kitâbe panoları ile şematize palmeti
karakterli geçmeler altta; çiçekli kufîye de hatırlatan ters-düz dilimlenmiş bitkisel
benzer bir kompozisyon, ortada; nöbetleşe bezemeli alt kısımları yüzeysel, ortadaki
dört ve altı kollu yıldızlar teşkil eden girift bir geniş dikdörtgen alan ise diğer taraflara göre
örgü düğümü oluşturduktan sonra üstte, baş biraz daha derin islenmiştir. Karşılıklı kesişen
aşağı palmetlerle sonlanmaktadır. Dört kollu dilimli S kıvrımlarıyla meydana gelen ortadaki
olanların içleri, firuze çinilerle dolgulanmıştır. madalyonların içleriyle araları iri dal, yaprak
Şematik çiçek resimlerine benzeyen altı kollu ve gülbezeklerle dolgulanmış, etrafları da
yıldızlar ise beyaz bırakılarak adeta gece daha yüzeysel dar ve geniş bitkisel bordürlerle
gökyüzünde parlayan yıldız kümesi ya da M. çerçevelenmiştir. Kapakların bini’si de bir
Oluş Arık’ın tabiriyle, tüm kompozisyonu hayli süslemelidir. Bini’nin ortasındaki
aydınlatan lambalar etkisi bırakırlar. bir rozetin alt ve üst uzantısındaki yarım
silindirikkısmı; karşılıklı S kıvrımlarıyla,
Harimin kısmen orijinal kalabilen doğu
ve güney cephesindeki pencerelerin içleri düz satıhlı köşeli uç kısımları ise girift
kare ve altıgen formlu plaka çinilerle ve karmaşık bitkilerle tezyin edilmiştir.
kaplıdır. Zemindeki altıgen olanların Kanatlar Selçuklu Barok’u diyebileceğimiz
eski olduğu, diğerlerinin sonradan biraz daha geç dönem özelliği gösteren bir
konduğu belli olmaktadır. Bunlardan yola tarz oluşturmakta ve Konya’daki emsalleri
çıkılarakduvarların alt taraflarının belli bir arasında benzeri bulunmamaktadır.

55