Page 48 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 48

Duvarlara açılan hafif şevli dikdörtgen    gövdesinden çıkarak ters yöne kıvrılan ince
                                       alt pencerelerden güney ve doğudakilerin   dallar uçlarından birer palmete bağlanırlar.
                                       içlerinin çinilerle kaplı olduğu kalan     Dikdörtgen nişin köşeleri kilim desenli birer
                                       parçalardan izlenebilmektedir. Renkli      sütunce ile sınırlanmıştır. Yarı yarıya duvara
                                       sır tekniğiyle yapılmış firuze çinilerden   gömülü olan silindirik gövdeli sütuncelerin
                                       zemindekiler altıgen, yan yüzlerdeki kare   kaide ve başlıkları tepe üstü konmuş zar
                                       formludur. Altıgen olanlar dönemine ait    başlıklarıyla, gövdesi de yine aynı renkli
                                       görünmekte, İbrahim Hakkı Konyalı,         dikey dikdörtgen çinilerle dekora edilmiştir.
                                       duvarların da çini kaplı olduğundan        Nişin yüzeyi üst ve alttan ters-düz palmetli
                                       bahsetmektedir .                           birer şeritle sınırlanmış, içerisi ise yatay ve
                                                     19
                                       Mihrap caminin orijinal kalabilen yegâne   çapraz sıralı ok ucuna benzer motiflerle
                                       elemanıdır ve çini mozaik tekniğinde       tezyin edilmiştir. Firuze üstüne mor renkli bu
                                       yapılmıştr.  Mukarnas kavsaralı            motifler, bir noktadan çıkarak aynı açıyla üç
                                                20
                                       dikdörtgen nişi kıble duvarından 40 cm     yöne uzanmakta ve birbirlerinin boşluğuna
                                       kadar içeri girinti yapmakta; 1.94 x 3.04   doldurarak altıgenler oluşturmaktadır.
                                       m. ölçülerindeki kütleside harime doğru    Birbirine bağlanmadan yüzeyi bezeyen çapraz
                                       33 cm çıkıntı oluşturmaktadır. Cephesi,    ve yatay yönde yerleştirilmiş bu motiflerin
                                       firuze renkli ince şeritlerin ayırdığı     “Ali” yazıları meydana getirdiği ifade
                                       geometrik ve bitkisel bezemeli iki bordürle   edilmektedir. 21
                                       çerçevelenmiştir.Daha geniş olan (20 cm)    Muntazam köşeli basamaklarla yükselen
                                       ve mihrabın da ana bordürünü teşkil eden   kavsarası firuze renkli yedi mukarnas sırasıyla
                                       dıştaki geometrik olanında; firuze zemin   dolgulanmıştır. Mukarnas yuvaları köşeli olup
                                       üstüne mor renkli ince şeritlerden kesilmiş   mor şeritlerle konturlanmıştır. Köşeliklerdeki
                                       çiniler çapraz yönlerde birbirini katedip   çarkıfelek tarzında mor renkli ve altı kollu
                                       keserek bordürün iki kenarında yarım 12    yıldızlar birbirinin boşluğunu doldurarak
                                       kollu yıldızlar meydana getirirler. Yıldızın   firuze zemine yayılmaktadır. Kavsaranın
                                       kol araları farklı yönlerde ve değişik açılarda   hemen üstünde,köşelik tablasındaki yatay
                                       altlı-üstlü kesişerek birbirine bağlanmakta,   dikdörtgen alana kufi’den gelişen bir
                                       aralarda da beş kollu küçük yıldızlarla    kompozisyon işlenmiştir. Alt tarafı kufiye
                                       palmetler ortaya çıkmaktadır. Daha dar     benzer geçme şeritlerin ortada dört ve
                                       olan (13 cm) içteki meyilli bordürde,      altı kollu yıldızlar oluşturarak üstte stilize
                                       S kıvrımlarıyla ilerleyen bir bitkinin


                                       19  Konyalı, age,s.491.
                                       20  Mihrapla ilgili bak. Yaşar Erdemir, “Konya Selçuklu Yapılarındaki Çini Mihraplar”, Antalya 3. Selçuklu Semineri 10-11 Şubat
                                       1989, İstanbul 1989, s.60-70; ÖmürBakırer, On üç ve On dördüncü Yüzyıllarda Anadolu Mihrabları, Ankara 1976,s. 182-183 ve s.
                                       303, şekil 49; Mustafa Yıldırım-Zehra Üzüm, “Konya Sadreddin-i Konevi Camii Çini Mihrabı”, İstem, Yıl: 8, Sayı: 15, Konya 2010,
                                       s.221-236; N. Şaman, “Konya Sadreddin Camii Mihrap Süslemeleri”, Sanat Tarihinde İkonografik Araştırmalar-Güner İnal’a Arma-
                                       ğan, Ankara 1993, s.433-456; M. Oluş Arık,“Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemi Dini ve Kamusal Yapılarında Çini”, Anadolu
                                       Toprağının Hazinesi Çini Selçuklu ve Beylikler Çağı Çinileri, İstanbul 2007, s.133-136.
                                       21 Alev Çakmakoğlu Kuru, “Ortaçağ Anadolu Türk Mimarisinde Hz. Ali Yazıları”, Milli Folklor, Yıl: 19, sy. 74, Ankara 2007, s.48.







                                                                              46
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53