Page 43 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

Türbenin girişinde içinde bir çeşmenin altındaki …SadreddinKonevî’ninCamisi çatılı, küçük
çanağa akarak serinlik verdiği odada yaşlı bir fakat güzel bir mabettir. Vaktiyle duvarları
şeyh ile birkaç genç müridi ahşap bir divana topraktan yapılan ve üzeri, buralarda âdet
oturmuş sohbet ediyorlardı. Bize konukseverlikle olduğu şekilde toprak ile örtülü bulunan bu
yaklaşarak, pencerelerdeki özenli ve bezeme mübarek cami,1315/1897 senesinde, duvarları
kompozisyonu çok başarılı bir oymacılık şaheseri yontma taştan, üstü de kiremit döşenerek
olan süslemeleri gösterdiler. Sonra da türbenin yeni bir tarzda bir daha ve mükemmel
arkasındaki mezarlığa götürdüler. Burada bir şekilde onarılmıştı… Bu cami içindeki
velinin mezarının üstünde sütunlara oturan kütüphanede 256 cilt önemli ve güzel kitap
mermerden ferah bir türbe var. Yapının üstü saygıyla korunmaktadır ki kitapların çoğu
sivri biten bir çatıyla örtülü. Kafese benzeyen bu akâide ve tasavvufa dairdir. Ayrıca beş altı
çatının aralarının tel örgüyle kapatılmasındaki yüz senelik zarif ve nefis bir seccade de
amaç, altındaki sandukayı yandaki ağaçtan içeriye ziyarete değer eski emanetlerdendir. Hatta
düşebilecek yapraklardan korumak. bu seccade, Muhyiddin-i Arabî Hazretlerinin
eşyalarındanmış… Bitişiğindeki mezarlıkta
Yazar kitabında Konevî Türbesi’nin çizimini
yapmış fakat adını Ateşbaz Veli Türbesi beş altı yüz senelik mezar taşları vardır…
olarak yanlış vermiştir. 7 Silleli Said, 1933 yılında tamamladığı, Konya
tarihini ve vakfiyelerini konu alan eserinde,
J.H. Löytved, Konya’daki Selçuklu yapılarını
konu alan 1907 baskılı kitabında, Sadreddin-i manzumeye cümle kapısından ufak bir
Konevî hakkında bilgi verdikten sonra koridorla girildiğini ve sekiz on basamaklı
caminin üzerindeki inşa kitâbesiyle ahşap bir merdivenle kütüphaneye çıkıldığını
pencere kanatlarındaki yazıları okumuş ve söyleyerek burada bir seccade ve hırka ile
ayrıca yapının o zamanki hâliyle bu kanatların 256 cilt el yazması kitabın bulunduğunu,
fotoğraflarını yayınlaşmıştır. 8 seccadeyle bazı kitapların İstanbul ve Konya
müzelerine naklonulduğunu, fakat hırka
İhtifalci lakabıyla bilinen Mehmed Ziya ile seccadenin İstanbul Müzesi’ne vâsıl
Bey, Bursa’dan Konya’ya Seyahat isimli olmadığını Şubat 933 İstanbul gazetesinde
eserinde Sadreddin-i Konevî hakkında bilgi yazıldığını ifade etmekte; “Cami-i Şerifin
verdikten sonra, ziyaret ettiği mezarına özen sanat noktasında kayda değer bir ciheti yoktur.
gösterildiğini, Ferit Paşa’nın Konya valiliğinde Yalnız mihrabı çini ile müzeyyen ve menkuştur.”
bulunduğu sırada mükemmel surette tamir demektedir. 10
ve tezyin edildiğini söyleyerek şöyle devam
etmektedir: 9 Y. Akyurt, cami ve türbeyle ilgili olarak
şunları söyler: 11

7 FriedrichSarre, Küçükasya Seyahati 1895 Yazı(çev.D. Çolakoğlu), İstanbul 1998, s. 42.
8 J. H. Löytved, KonıaInschrıften Der SeldscukıschenBauten, Berlin 1907, s.59,61.
9 İhtifalciMehmed Ziya, Bursa’dan Konya’ya Seyahat-Konya Seyahati Hatıratından(haz. Ahmet Çaycı-BayramÜrekli), Konya 2010,
s.310-316(s. 315); Mehmed Ziya, Bursa’dan Konya’ya Seyahat (haz. Mehmet Fatih Birgül-A. Çanaklı), Bursa 2009, s. 329-335.
10 Silleli Said, Konya Tarihi Eserleri ve Vakfiyeleri(haz. Zafer Karakuş), I, Konya 2023, s.40,42.
11 Silleli Said, age, s.42’den naklen.

41