Page 39 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

Fusûsu’l-Hikem’in girişi de Nefehâtü’l-İlâhiyye’dir. beklentileriniz var mıdır,
olarak okuyabiliriz. Şöyle de Konevî’nin eserlerini Miftâhu’l- varsa ne düzeydedir?
diyebiliriz: Fusûsu’l-Hikem’i Gayb, Fâtiha Sûresi Tefsiri ve Çok iyi bir noktaya geldiği
peygamberlerden bağımsız Nefehâtü’l-İlâhiyye olarak, bu kanaatinde değilim. Türkiye’de
olarak yazsaydık tematik üçlü şekilde sıralayabiliriz. ilk kez bir metafizikçinin
olarak yazsaydık Miftâhu’l- Diğer eserleri bunlara göre bütün eserleri tercüme edildi,
Gayb’ı yazardık. Dolayısıyla ikincil sayılabilir. Tûsî ile hakkında pek çok yazı yazıldı.
bu açıdan Sadreddin-i Konevî, yazışmalarını da Miftâhu’l- Ancak hem İbnü’l-Arabî hem
Fusûsu’l-Hikem’in çerçevesini Gayb ve Fâtiha Sûresi Tefsiri’ne Konevî üzerindeki Türkiye’deki
ortaya koyuyor. Fâtiha Sûresi mülhak kabul edebiliriz. tasavvuf araştırmaları yirmi-
Tefsiri’nde mesela kitabın ilk Nefehât’ta çok yaratıcı yirmi beş sene içerisinde pek
bölümü tasavvufun epistemik ve sıra dışı bölümler var. verimli bir netice kaydedemedi.
tasavvurunu ortaya koyuyor. Tasavvuf araştırmacılığı bence Yakın gelecekte de çok fazla
Akıl eleştirisi, bilgi teorisi vs. Konevî’nin Nefehât’ına çok bir değişim olabileceğini
bakımından çok önemli iddialar yaklaşamayacak. Bütün bunlar düşünmüyorum. Bundan
var. Bu iddiaların bir kısmı açısından bakıldığında Konevî, sonrası için umutlu olmak
belki Kant felsefesine kadar İbnü’l-Arabî düşüncesinin için çok fazla bir neden yok
anlamlı olabilecek iddialardır. yanında metafizik düşüncenin ama geleceği kestirmek pek
Özellikle kendinde şeye dair bütün temel konularını mümkün değil. Araştırmacılar
bilgimizin nasıl gerçekleştiği, tartışmış oluyor. Bu noktada ciddi bir şekilde konuya
gerçekleşip gerçekleşmeyeceği sürekli Konevî’yi İbnü’l- yönelirlerse bir şeyler olabilir.
gibi konular önemli. Bu konular Arabî’ye göre değerlendirmeye
hakkında söyledikleri de gerek yok. Neticede bir
genel olarak İbnü’l-Arabî’nin düşünce ortaya çıkıyor ve biz Konevî ile bir kitabı
genel düşüncesiyle uyumlu. artık bu düşünürleri birbirine üzerinde konuşmak ister
Fatiha Sûresi’ni yorumlama irca ederek okumaya devam miydiniz? Bu kitabı ne
biçimi de yine oldukça önemli. ediyoruz. olurdu?
Fatiha Sûresi Tefsiri’nin girişi
ile Tûsî ile yazışmaları aslında Nefehât üzerinde konuşmak
çok benzer. İkisinde de bir Konevî özelinde tasavvuf isterdim Konevî ile. Ona
felsefe eleştirisi var. Bunlar metafiziğine dair gelen vâridâtlar var, İbnü’l-
İbnü’l-Arabî’nin düşüncesini akademik araştırmalar Arabî’yi gördüğü rüyalar var,
anlamamız açısından çok sizin doktora tezinizden bazı özel tecellîlere mazhar
önemli bir yerde duruyor. Yine ve çevirilerinizden sonra olmasından söz ediyor, bunlar
Konevî’nin benden sonraki ne aşamaya gelmiştir? hakkında konuşmak isterdim.
çalışmalarda çok odaklanılması İlerleyen süreçte bu Sadreddin-i Konevî’nin tasavvuf
gereken kitaplarından birisi araştırmalara dair kimliği en çok Nefahât’ta ortaya
çıkıyor.

37