Page 47 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 47
Caminin taç kapısı harim yerine batıdaki sonlarındaki onarımında kubbenin
ilave bölüme açılmakta, buradan da harime kaldırılarak bugünkü hale getirildiği yazılıdır. 17
geçilmektedir. Son cemaat yeri olarak Sahınları oluşturan ana kirişlerden öndeki
değerlendirilenkuzey-güney yönündeki uzun dikdörtgen, arkadaki silindirik formlu ahşap
dikdörtgen bölümünihtiyaca binaen sonradan direklere oturmaktadır. Duvara bitişik
eklenerek ibadethaneye dönüştürüldüğü vetek olarak yükselen öndekilerin köşeleri Bağdadi
katlı iken iki katlı hale getirildiği anlaşılmakta, tarzda, yanları dilimli, tepesi kırık Bursa
batıdaki girişinin hemen solundaki duvara tipini hatırlatan tek açıklıklı bir kemer haline
bitişik ahşap bir merdivenle de yukarıya getirilmiş; daha farklı tutulan arka taraf ise
çıkılmaktadır. Bunun güney tarafındaki mekân ikisi serbest, birisi cepheye bitişik direklerle
kitâbede belirtilen Sadreddin-i Konevî’nin üç kemerli olarak düzenlenmiştir. Bu direkler,
kütüphanesidir. Minare ile geçiş koridoru yukarıya doğru genişleyen dilimli başlık ve
arasında kalan küçük dikdörtgen hacimden profilliyastıklarla ana kirişleri desteklerken
ibaret kütüphaneye giriş kuzeydeki tek kanatlı aynı zamanda mahfili de taşımaktadır.
ahşap kapıyla sağlanmış, içerisi de dikdörtgen Ortası öne doğru yarım daire şeklinde çıkıntı
pencerelerle aydınlatılmıştır. Ancak bu yapan kuzeydeki mahfilin önü silindirik
kütüphanenin kitâbede bahsedilen kütüphane sade parmaklıklarla sınırlanmış, aynı düzen
olup olmadığı tam olarak bilinememektedir. alt tarafta da tekrarlanmıştır. Buraya, girişin
On dokuzuncu yüzyıl sonlarına kadar işlevini solundan duvara bitişik ahşap bir merdivenle
sürdüren kütüphanenin kitapları önce çıkılmakta;bu merdivenin altında etrafı ahşap
yakınındaki Turgutoğlu Türbesi’ne taşınmış kafesle çevrili üç sandukanın Sadreddin-
ve 1926’da yeni bir düzenleme ile Konya iKonevî’nin torunlarına ait olduğu kabul
Yusuf Ağa Yazma Eserler Kütüphanesi’ne edilmektedir. 18
nakledilmiştir. 16
Üstten kaplamalı tavan örtüsünün silindirik
Harime, batı cephenin kuzey köşesine yakın kirişleri kuzey ve güney sahınlarda doğrudan
dikdörtgen sade bir kapıyla girilmekte, duvarlara, ortada ise profilli konsollara
soldaki diğer kapıyla da sonradan eklenen oturmaktadır. Duvarlardan çıkıntı yapan
ve kadınlara tahsis edilen arkadaki bölüme konsollar bu bölümü çepeçevre kuşatarak
geçilmektedir. Derinlemesineplan şemasına daha dekoratif bir görüntü oluştururlar.
sahip olan ibadet mekânı mihraba paralel Konsolların araları düz ve zikzaklı çıtalarla
üç sahın hâlinde düzenlenmiş, üstüde dekorlanmış, alt ve üstende dilimli tezyini
ahşap kirişlemeli tavanla örtülmüştür. Bazı bir şeritle sınırlanmıştır. Tahtaların aralarını
kaynaklarda caminin orijinal örtüsünün profilli çıtalar kapatmaktadır.
kubbe olduğu ve yirminciyüzyılın
16 Bekir Şahin, “Sadreddin-i Konevi Kütüphanesi”, Meram Kitabı. Mevlânâ-Konevi-Meram, Konya 2015 (2 baskı), s. 219-224.
17 Konyalı, age, s. 491’de bu kubbe örtüsünü mihrabın cepheden 33 cm kadar taşıntısına bağlamakta, H. Özönder, “Sadreddin-i
Konevi Manzumesinin Mimari Teşekkülü”, Selçuk Dergisi, sy. 4, Konya 1989, s. 139’da da aynı görüşü tekrarlamaktadır.
18 Konyalı, age, s.492’de bu toprak sandukalarıneskidencaminin dışında olduğunu,caminin kuzeye doğru sonradan genişletilmesin-
den sonra içeride kaldığını yazmaktadır.
45