Page 47 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 47

Caminin taç kapısı harim yerine batıdaki    sonlarındaki onarımında kubbenin
                 ilave bölüme açılmakta, buradan da harime   kaldırılarak bugünkü hale getirildiği yazılıdır. 17
                 geçilmektedir. Son cemaat yeri olarak       Sahınları oluşturan ana kirişlerden öndeki
                 değerlendirilenkuzey-güney yönündeki uzun   dikdörtgen, arkadaki silindirik formlu ahşap
                 dikdörtgen bölümünihtiyaca binaen sonradan   direklere oturmaktadır. Duvara bitişik
                 eklenerek ibadethaneye dönüştürüldüğü vetek   olarak yükselen öndekilerin köşeleri Bağdadi
                 katlı iken iki katlı hale getirildiği anlaşılmakta,   tarzda, yanları dilimli, tepesi kırık Bursa
                 batıdaki girişinin hemen solundaki duvara   tipini hatırlatan tek açıklıklı bir kemer haline
                 bitişik ahşap bir merdivenle de yukarıya    getirilmiş; daha farklı tutulan arka taraf ise
                 çıkılmaktadır. Bunun güney tarafındaki mekân  ikisi serbest, birisi cepheye bitişik direklerle
                 kitâbede belirtilen Sadreddin-i Konevî’nin   üç kemerli olarak düzenlenmiştir. Bu direkler,
                 kütüphanesidir. Minare ile geçiş koridoru   yukarıya doğru genişleyen dilimli başlık ve
                 arasında kalan küçük dikdörtgen hacimden    profilliyastıklarla ana kirişleri desteklerken
                 ibaret kütüphaneye giriş kuzeydeki tek kanatlı   aynı zamanda mahfili de taşımaktadır.
                 ahşap kapıyla sağlanmış, içerisi de dikdörtgen   Ortası öne doğru yarım daire şeklinde çıkıntı
                 pencerelerle aydınlatılmıştır. Ancak bu     yapan kuzeydeki mahfilin önü silindirik
                 kütüphanenin kitâbede bahsedilen kütüphane   sade parmaklıklarla sınırlanmış, aynı düzen
                 olup olmadığı tam olarak bilinememektedir.   alt tarafta da tekrarlanmıştır. Buraya, girişin
                 On dokuzuncu yüzyıl sonlarına kadar işlevini   solundan duvara bitişik ahşap bir merdivenle
                 sürdüren kütüphanenin kitapları önce        çıkılmakta;bu merdivenin altında etrafı ahşap
                 yakınındaki Turgutoğlu Türbesi’ne taşınmış   kafesle çevrili üç sandukanın Sadreddin-
                 ve 1926’da yeni bir düzenleme ile Konya     iKonevî’nin torunlarına ait olduğu kabul
                 Yusuf Ağa Yazma Eserler Kütüphanesi’ne      edilmektedir. 18
                 nakledilmiştir. 16
                                                             Üstten kaplamalı tavan örtüsünün silindirik
                 Harime, batı cephenin kuzey köşesine yakın   kirişleri kuzey ve güney sahınlarda doğrudan
                 dikdörtgen sade bir kapıyla girilmekte,     duvarlara, ortada ise profilli konsollara
                 soldaki diğer kapıyla da sonradan eklenen   oturmaktadır. Duvarlardan çıkıntı yapan
                 ve kadınlara tahsis edilen arkadaki bölüme   konsollar bu bölümü çepeçevre kuşatarak
                 geçilmektedir. Derinlemesineplan şemasına   daha dekoratif bir görüntü oluştururlar.
                 sahip olan ibadet mekânı mihraba paralel    Konsolların araları düz ve zikzaklı çıtalarla
                 üç sahın hâlinde düzenlenmiş, üstüde        dekorlanmış, alt ve üstende dilimli tezyini
                 ahşap kirişlemeli tavanla örtülmüştür. Bazı   bir şeritle sınırlanmıştır. Tahtaların aralarını
                 kaynaklarda caminin orijinal örtüsünün      profilli çıtalar kapatmaktadır.
                 kubbe olduğu ve yirminciyüzyılın



                 16  Bekir Şahin, “Sadreddin-i Konevi Kütüphanesi”, Meram Kitabı. Mevlânâ-Konevi-Meram, Konya 2015 (2 baskı), s. 219-224.
                 17  Konyalı, age, s. 491’de bu kubbe örtüsünü mihrabın cepheden 33 cm kadar taşıntısına bağlamakta, H. Özönder, “Sadreddin-i
                 Konevi Manzumesinin Mimari Teşekkülü”, Selçuk Dergisi, sy. 4, Konya 1989, s. 139’da da aynı görüşü tekrarlamaktadır.
                 18  Konyalı, age, s.492’de bu toprak sandukalarıneskidencaminin dışında olduğunu,caminin kuzeye doğru sonradan genişletilmesin-
                 den sonra içeride kaldığını yazmaktadır.







                                                            45
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52