Page 88 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 3. Sayı

Standart Türkçe içinde, “Konya ağzı”, ufkunu, akademik camia perspektifinden
Konya bölgesinde görülen söyleyiş tarzının çıkarıp halk nazarına yayarak önemli bir
adıdır. Söyleyiş farkları, salt bölgeler ya kritik eşiği de aşmış bulunmaktadır.
da kentler arasında görülmez, köyler Hülâsa somut olmayan kültürel mirasımızın
arasında bile bu tür ayrılıklara rastlanabilir. en kadim ve mühim birikimi olan
“Ağız” dediğimiz bu söyleyiş farklarının dilimizdeki lehçe ve ağız atlasımızı korumak
oluşumunda, coğrafî özellikler ve toplumsal ve gelecek nesillere olanca doğallığıyla
yaşayış gibi çeşitli etkenler söz konusudur. aktarmak, kendimize; toprağımıza
Belli ve ortak bir eğitimden geçen kişilerin, yapacağımız kayda değer bir iyilik olacaktır.
konuşmalarındaki bölgesel söyleyiş Kuşaklar arasındaki yumuşak geçişi
ayrımlarını düzeltmeseler bile, aynı yazı sağlamak ve içinde bulunduğumuz çağın
dilini kullandıkları görülür. Konya ağzı kent ceberrutluğundan korunmak için de bu türlü
merkezlerinde, şehirleşme ve kültür olarak kuşatıcı şemsiyelerin altında toplanmaya
oldukça değişime uğrasa da kırsal kesimde ihtiyacımızın olduğu açıktır. Bu minvalde
daha belirgin olarak kullanılmaktadır. Konyalıların genetik kodlarında saklı
Çoğunluğu Konyalı ve Konya’da yaşayan bulunan ve asırlardır örülmekte olan ağız
pek çok araştırmacı, sanatçı, gazeteci ve şive iklimi, arzu edilen münbit atmosferi
vb. insanımız Konya ağzı ile yakından fazlasıyla vadetmektedir.
ilgilenmişlerdir. Verilen eserlerden Sayın V.S.
Uyar’ın basılı olmayan Ana Dilden Derlemeler’i
Koyunoğlu Kütüphanesi kütüphanesindedir. Son söz yerine Konya ağzıyla “bir
Sayın C. Kişmir’in daha sonra bir kitap bayram klasiği”:
bütünlüğünde toplanan günlük köşe -Esselaam Aliiküüm…
yazılarında konu defalarca örnekleriyle ele
alınmıştır. Sayın C. Kendi’nin haftalık köşe -Aliiküm Selaam, buyrun, buyrun, ana
yazılarında altı ay süreyle kelimelerimiz maşşalllah, ana maşşallah, kimler gelmiş, kimler
yayımlanmıştır. Adnan Özkafa’nın Gonya gelmiş, geçin ele şööle dip sedire. Hoş geldin Erhan
Kitabı’nda, kelimeler konularına göre agepaltunu alıyım.
bölümlere ayrılmış, daha sonra ise ortak bir -Hoşgördük, bayramınız mübarek ossun, Allah bu
sözlükte birleştirilmiştir. Yapılan araştırmalar günnere gine gavışdırsın.
açısından son dönemde ortaya konmuş en -Amin, amin cümleynen beraber, sizin de mübarek
derli toplu çalışma ise Konya Büyükşehir ossun. Haçcabaa, mantunu çıkar da irahat otur,
Belediyesi Kültür A.Ş. tarafından basılmış iğreti gibi durma.
ve “Konya Ağzı ve Söz Dağarcığı” adıyla -Ana yoo, fazla durmıyacaaz, daha yini çıkdık, ilk
1
kitaplaşmış olan Ali Işık’ın eseri olmuştur. sizden başladık, daha bi sürü gapı var.
Söz konusu çalışma, bugüne kadar yapılmış -Diyele gıy ana; zaten bayramdan bayrama
tüm akademik literatürün taranmış ve gelirsiniz, ataş almaya mı geldiniz?
damıtılmış özünü kapsamakla birlikte

1 Konya Ağzı Ve Söz Dağarcığı, Ali Işık, Kültür A.Ş, Eylül 2020

87