Page 108 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 108

için bir bilgi merkezi olarak hizmet vermiştir.   köşk yaptırmasıyla yerleşim, “Hatun-Saray”
                               Bu kütüphane, şehrin entelektüel hayatını    olarak anılmıştır.  Başka bir söylenceye göre
                                                                                            37
                               canlandıran, ilim adamlarının buluştuğu ve   ise, Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in ele
                               fikirlerin tartışıldığı bir yer olmuştur.    geçirdiği ülkelerdeki kızları Hatunsaray
                                                                            civarına yerleştirdiğine inanılmaktadır.
                               Bazı kitapların üzerinde Kadı Siracüddin’in
                               el yazılarına rastlanmaktadır. Yusufağa      Bu kayıtlar, Hatunsaray’da “Zeus Tapınağı”
                               Kütüphanesi Nu. 5395’teki Şerhü’l-vecîz adlı   bulunduğunu gösteren arkeolojik buluntularla
                               eser bunlardandır. Aynı kitabın 4815 Nu.daki   birleştirildiğinde, Selçuklu köşkü veya
                               nüshasının 1a sayfasında Kadı Siracüddin     sarayının antik tapınak kalıntıları üzerine
                               Urmevi’nin bir şiiri bulunmaktadır. Yusufağa   inşa edilmiş olabileceği düşünülmektedir.
                               Kütüphanesi Nu. 4866’daki kitabın yazısının   Hatunsaray yerleşimi, esas itibarıyla antik
                               da Kadı Siracüddin el-Urmevi’ye ait olduğunu   Lystra yerleşimi üzerinde kurulmuştur.
                               iddia edilmektedir. Bu kitaplar Sadreddin    Lystra, Roma döneminde Psidian Antioch
                               Konevi Kütüphanesi’ne intikal etmiş, oradan   ile Iconium’u bağlayan Kral Yolu üzerinde
                               da Yusufağa Yazma Eser Kütüphanesi’ne        stratejik bir konuma sahipti. Bu stratejik
                               devredilmiştir. 35                           konumu, Selçuklu dönemi kervan yolu
                                                                            sisteminin önemli bir bileşeni haline
                               Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykavus’un eşi   getirmiştir. Hatunsaray’da inşa edilen
                               olarak, özellikle kültürel ve sosyal alanlarda   Hatunsaray Kervansarayı, Seyfeddin Ferruh
                               aktif bir rol oynamış ve Konya’da kurduğu    Kervansarayı ve Gömse Kervansarayı,
                               kütüphane ile tanınmıştır. Bu kütüphane,     Hatunsaray’ın Selçuklu döneminde Konya-
                               dönemin alimleri için bir bilgi merkezi olarak   Seydişehir-Antalya kervan yolundaki
                               hizmet vermiş, şehrin entelektüel hayatını   önemini vurgulamaktadır. Hatunsaray
                               canlandırmıştır. Kutlu Melek Hatun’un        yerleşiminin de “Hatunlar tarafından” veya
                               kütüphanesi, Selçuklu döneminde sadece bir   “Hatunlar adına” yaptırılan anıtsal-kamusal
                               kitap koleksiyon merkezi değil, aynı zamanda   hizmet yapılarına dayandığını söylemek
                               ilmi çalışmaların yürütüldüğü önemli bir     mümkündür. Hatunsaray yerleşiminin yer
                               merkez olmuştur. 36                          adına ve kuruluş kökenine ilişkin farklı
                                                                            söylenceler vardır. Bunlarda birisi; Selçuklu
                                                                            Sultanlarından birinin emirlerine itaat
                               Hatun Kentleri: Hatunsaray                   etmeyen–söz dinlemeyen kızını Hatunsaray
                               Hatunsaray yerleşiminin kuruluş kökenine     civarında sürmesi ve ikametgâhı için bir köşk
                               dair farklı söylenceler bulunmaktadır. Bir   yaptırması ile ilişkili olarak Hatun–Saray
                               söylenceye göre, Selçuklu Sultanlarından     olarak anılmasıdır. Bir diğeri ise özellikle
                               birinin emirlerine itaat etmeyen kızını      Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev için
                               Hatunsaray civarına sürmesi ve orada bir     atfedilen ele geçirdiği/fethettiği ülkelerdeki

                               35 Bekir Şahin, “Kutlu Melek Hatun” Konya Ansiklopedisi, C., s.
                               36 Hatun Kentleri: Hatunsaray-Kadınhanı- 20. Konya İli ve İlçelerinin Tarihi Süreç Çerçevesinde Çevre, Şehircilik ve İklim
                               Değişikliği,2023/I, s.71.
                               37 Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 2010, s. 67-72.







                                                                          106
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113