Page 111 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı

kervansaray ve hanlar gibi yapılarla yatırımlar olarak değerlendirilmelidir. Bu
somutlaşmıştır. Bu yapılar, Selçuklu eserler, Selçuklu medeniyetinin zenginliğini ve
medeniyetinin şehirleşme politikalarını kadınların bu medeniyetin şekillenmesindeki
ve İslam kültürünün bu topraklardaki önemli rollerini ortaya koymaktadır. Raziye
kökleşmesini sağlamıştır. Selçuklu döneminde Devlet Hatun’un Kadınhanı’nda yaptırdığı
kadınlar, şehirlerin sosyoekonomik ve kültürel han, Mahperi Hatun’un Kayseri’deki
yapısını şekillendiren yapılar inşa etmiş ve Hunad Hatun Külliyesi, Gömeç Hatun’un
bu yapıların etrafında gelişen sosyal hayat, Konya’da inşa ettirdiği medrese ve darüşşifa
Anadolu’nun birçok şehrinin büyümesine ile Kutlu Melek Hatun’un kütüphanesi,
katkıda bulunmuştur. sadece mimari yapılar olarak kalmamış, aynı
zamanda toplumun sosyal ve kültürel hayatını
Raziye Devlet Hatun, Mahperi Hatun,
Gömeç Hatun ve Kutlu Melek Hatun şekillendiren merkezler olmuştur.
gibi önemli figürler, Selçuklu döneminde Selçuklu hatunlarının bıraktığı bu
Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde bıraktıkları miras, Anadolu’nun tarihine derin izler
eserlerle tanınmaktadır. Bu kadınların inşa bırakmış ve bu izler, bugün dahi modern
ettirdiği yapılar, sadece dini ibadet yerleri Türkiye’nin sosyal ve kültürel yapısında
olarak kalmamış, aynı zamanda eğitim, ticaret kendini göstermektedir. Kadınların bu
ve sosyal yardımlaşmanın merkezi haline dönemde oynadığı aktif rol, yalnızca kendi
gelmiştir. Bu yapılar, toplumun refahını artıran dönemlerinde değil, sonraki yüzyıllarda da
ve sosyal dayanışmayı pekiştiren merkezler hatırlanan ve saygıyla anılan figürler olarak
olarak işlev görmüştür. Bu yapıların sürekliliği, toplumda yer etmelerini sağlamıştır. İnşa
vakıf sisteminin Selçuklu dönemindeki ettirdikleri yapılar, bulundukları şehirlerin
önemini ve etkinliğini göstermektedir. gelişimine katkıda bulunmuş ve bu şehirleri
dönemin önemli kültür ve ticaret merkezleri
Selçuklu hatunlarının kurdukları vakıflar,
sadece kendi dönemlerinde değil, sonraki haline getirmiştir.
nesillerde de toplumun sosyal, kültürel ve Sonuç olarak, Selçuklu dönemi kadınlarının
ekonomik yapısını şekillendirmeye devam toplumsal ve kültürel hayattaki yerleri,
etmiştir. Kadınlar tarafından kurulan bu kurdukları vakıf ve hayrat eserleri aracılığıyla
vakıflar, şehirlerin hem fiziksel hem de belirgin bir şekilde ortaya konmuştur.
sosyal yapısını şekillendiren en önemli Bu eserler, Selçuklu döneminin sosyal
unsurlar arasında yer almıştır. Bu vakıflar, yapısının, dini inancının ve kültürel mirasının
Selçuklu döneminin ardından gelen Osmanlı bir parçası olarak değerlidir. Selçuklu
döneminde de benzer bir şekilde devam kadınlarının bu faaliyetleri, toplumun çeşitli
etmiş ve Osmanlı kadınlarının vakıf kurma kesimlerine hizmet sunarak, onların İslam
faaliyetlerinde örnek alınmıştır. dünyasındaki yerini sağlamlaştırmış ve kalıcı
Bu bağlamda, Selçuklu kadınlarının vakıf bir miras bırakmalarını sağlamıştır. Bu miras,
kurma geleneği, sadece dini ve sosyal bir günümüzde hâlâ varlığını sürdüren eserler ve
sorumluluk değil, aynı zamanda şehirlerin şehir isimleriyle yaşatılmaktadır.
gelişimine ve halkın refahına yönelik kalıcı

109