Page 172 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 172
Ali, Hüseyin-i Konevî’nin oğludur. Kırk yılı
aşan devlet hizmeti boyunca büyük hayır
müesseseleri ve âbideleri ile Anadolu’nun
birçok şehrine yaptırdığı eserler halkın
ihtiyaçlarına karşılık vermiştir . Sâhib Ata
37
Fahreddin Ali, Türkiye Selçukluları Devleti
hizmetinde 1249 ile 1259 yılları arasında “emîr-i
dâd”, 1259-1260 yılları arasında “saltanat nâibi”
ve 1260-1282’ yılları arasında “vezir (sâhib)” ve
1282-1288 yılları arasında hem vezir hem de
Moğol idaresinin naibi olarak görev yapmıştır.
Dönemin kaynaklarında Sâhib Ata Fahreddin
Ali’nin adı ilk olarak II. İzzeddin Keykâvus,
IV. Rükneddin Kılıç Arslan ve II. Alâeddin
Keykubâd’ın ortak saltanatları döneminde
emîr-i dâd olarak anılmış, bununla birlikte
Fahreddin Ali aynı devirde “dîvân emîrliği”
de yapmıştır . Bu durum onun, Türkiye
38
Selçukluları Devleti’nin adlî işleyişinin yanı
sıra Moğollar nezdinde görevlendirildiği
elçilikler sayesinde devletin dış siyasetinde
de önemli roller üstlendiğini göstermektedir.
II. İzzeddin Keykâvus döneminde, sultanın
payitahtta olmadığı zamanlarda ona ait
işlerin yürümesini sağlamak amacıyla nâiblik
makamına getirilen Fahreddin Ali, bu görevini
1256-1260 seneleri arasında devam etmiştir.
O’nun vezirliğinin son altı yılı Moğol
idaresinin tahakküm ve soygununun yanında
Türkmenlerin isyan ve baskınlarının en
yoğun olduğu bir döneme denk gelmiştir.
Sahip Ata vezirlik görevinin bu dönemlerini
İlhanlılara ödenek bulmak ve Türkmenleri
37 Tuncer Baykara, Türkiye Selçukluları Devrinde Konya, Kültür
ve Turizm Bakanlığı, Ankara 1985, s. 82; Remzi Duran, Selçuklu
Devri Yapı Kitabeleri, TTK, Ankara 2001, s. 58; İbrahim Hakkı
Konyalı, Âbideleri ve Kitâbeleri ile Konya Tarihi, Enes Kitap,
Konya 1997, s. 506; İbrahim Kunt - Necdet Bekirhan Soy, Konya
Kitabeleri, C. 2, Konya Selçuklu Belediyesi, Konya 2020, s. 200-
206.
38 İbnBibî, II, s. 103, 123; AhmedEflâkî, s. 43.
170