Page 12 - Dârülmülk Konya Dergisi 2025 8. Sayı

örneğidir. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde MinareMedresesi,SelçukluveziriSahip
Hanefî fıkhı ile tefsir okutulan medrese Ata Fahreddin Ali (ö.1288) tarafından
XVII. yüzyılda harap olmaya başlamış, talebe Alâeddin Tepesi’nin batısında Sultan Kapısı
hücreleri XIX. yüzyılda tamamen yıktırılarak yolu üzerinde 1258-1279 yılları arasında
yerine kerpiç odalar yapılmış ve 1924 yılına yaptırılmıştır. Sahip Ata Darülhadisi adıyla
kadar kullanılmıştır. meşhur olan bu medrese Anadolu’daki ilk

XIII. yüzyılın ikinci yarısında Konya’da Darülhadis kabul edilir. Kadı Kalemşah
yaptırılan altı medreseden en önemlisi olan Medresesi, Kadı Tâceddin Kalemşah
Karatay Medresesi, taç kapı kitâbesine göre tarafından Gazi Alemşah Mahallesi’nde
649/1251 yılında Sultan II. İzzeddin Keykâvus mescid ve zaviye ile birlikte inşa ettirilmiştir.
(ö. 677/1278-79) zamanında Celâleddin Varlığı tarihî kaynaklardan öğrenilen diğer
Karatay (ö. 652/1254) tarafından yaptırılmıştır. Selçuklu medreseleri de şunlardır: Sadreddin
Alâeddin tepesi eteğinde Kemaliye Medresesi Hangâhtıraş, Akıncı, Sadreddin Ömer,
karşısında yer alan yapı merkezî avlusunu Calâleddin Mahmud, Kadı Hürrem Şah.
örten kubbesi, çini dekorasyonundaki Karamanoğlu döneminde üç medrese tespit
zenginlik ve incelik bakımından diğer edilmektedir. Karamanoğlu medreselerinden
medreselerden ayrılır. Medresenin Selçuklu hiçbiri günümüze kadar gelmemiştir.
devrinde Konya’nın kültür hayatında önemli Alâeddin Tepesi’nin doğu yanındaki
bir yer tuttuğu, Mevlânâ Celâleddin Rûmî Kazancı, Beyhekim mahallesindeki Muîniye,
çağı derviş ve fakihlerinin bir buluşma ve Selimiye Camii batısındaki Molla Mehmed
toplantı yeri olduğu bilinmektedir. 8 veya 12 Çelebi medreselerinin varlığı kaynaklardan
talebe odası bulunan medresenin misafirlerini öğrenilmektedir. Bu devir yapıları arasında
ağırlayacak bir misafirhanesi de bulunmaktaydı. dârülhuffâzlar ayrı bir grup oluşturur. 1421
Medresede XVII. yüzyılda Konya müftüleri yılında Karamanoğlu II. Mehmed Bey
müderrislik yapmıştır. Celâleddin Karatay’ın zamanında yaptırılan Has Bey Dârülhuffâzı
kardeşi Kemâleddin Timurtaş tarafından önemli bir örnektir. Cephesi, mihrabı, taş ve
Alâeddin Camii’nin kuzeyinde Büyük Karatay çini süslemeleriyle dikkati çeker. Canbazzâde
Medresesi’nin doğusunda yaptırılan Karatay-ı Nasuh Bey Dârülhuffâzı, XV. yüzyılın
Sagîr (Kemaliye) Medresesi’nin inşa tarihi ilk yarısında inşa edilmiştir. Zamanımıza
bilinmemektedir. Vakfiyesi 646/1248 tarihli ulaşmayan dârülhuffâzlar ise şunlardır: Zerger
olduğuna göre bu tarihe yakın bir tarihte Ahmed, Hacı Salman, Lâl Paşa, Pîr Hüseyin
yaptırılmış olmalıdır. Medresede XVII. Bey, Hoca İbrâhim, Hacı Hasan, Bağdat
yüzyıldan itibaren Mevlânâ Dergâhı Postnişini Hatun, Hoca Ömer.
olanla rmüderrislik yapıyorlardı. XIX. yüzyılda
da bu uygulama sürmüştür. Konya’da Osmanlı Dönemi’nde daha önceki
dönemlerle kıyaslanmayacak kadar çok
Atabekiye Medresesi, Atabek Fahrettin medrese yapılmıştır. Fakat Osmanlı devrinde
Aslan doğmuş tarafından muhtemelen 1256 yapılmış altmış civarında medreseden hiçbiri
yılında yaptırılmıştır. Vakfiyesinde medresenin günümüze ulaşmamıştır. Bunların büyük bir
fıkıh tahsili için yaptırıldığı belirtilir. İnce
kısmı kerpiçten inşa edilmiş bir avlu etrafında

10