Page 17 - Dârülmülk Konya Dergisi 2025 8. Sayı
P. 17
KONYA: YENİ BİR İDRAK VE İNŞA DİLİNİN ŞEHRİ
İHSAN FAZLIOĞLU İLE SÖYLEŞİ
DÂRÜLMÜLK
Sayın hocam, İslam-Türk içerisinde nasıl konumlandırabiliriz?
temeddününün bilim ve felsefe Kaynakların verdiği bilgilere göre, oldukça
alanlarındaki izdüşümlerini hem eski bir yerleşim yeri olan ‘Konya’ kelimesi
akademik hem de kültürel boyutlarıyla
Kawania’dan gelir ve Frig diline (M.Ö. 8.
açıklamayı amaçlayan kitap, makale, yüzyıl) dayanır. Nitekim Saltuknâme’de
ansiklopedi maddesi, seminer, (derlenişi: 1474-1481 arası) şehrin adı
konferans ve televizyon programı “Kavaniye ki ona Konya derler” şeklinde
türünden sayısız çalışmalarınız kaydedilir. Şehir, tarihi süreçte Perslerin,
malumdur. Otuz beş yılı aşkın geniş bir Makedonların, Romalıların, Bergama
zaman dilimine yayılan bu çalışmaların Krallığı’nın ve daha pek çok farklı kültürün
bir kısmı gayet tabii olarak çeşitli yönetimine girdi. Ancak özellikle Roma
düşünürler, onların eserleri ve ortaya döneminde siyâsî ve iktisâdî bir değer
koydukları bilimsel görüşlerle ilgilidir. kazandı. Emevîler şehri 723 yılında
Fakat genel olarak daha büyük bir fethetti ve şehirde kısmî olarak Araplar
resme odaklandığınız ve esasında da yaşamaya başladı. Abbâsîler iktidarı ele
İslam düşünce tarihinde iz bırakan ilim geçirdiklerinde şehri kısmen tahrip ettiler.
havzalarını karakteristik özellikleriyle Birbirine bağlı pek çok gelişmenin ertesinde
birlikte belirlemeyi hedeflediğiniz şehir Doğu Roma tarafından kontrol
görülmektedir. Bu hususu; kimi zaman altına alındı. Malazgirt’ten hemen sonra,
Türkistan, Anadolu, Balkanlar gibi 1073’te, şehri Türk komutan Afşin fethetti.
bölgeler, kimi zaman Merv, Merağa, Haçlı seferlerinin yarattığı siyâsî ortamda,
Tebriz, Semerkant, Konya, Kayseri, 19 Haziran 1097 yılında İznik’in Doğu
İstanbul gibi şehirler, kimi zaman Roma’ya terk edilmesiyle birlikte, Anadolu
da Harizmşahlar, Anadolu Selçuklu, Selçukluları, Konya’yı başkent ilân ettiler.
Memlük, Osmanlı gibi devletler Konya, bu tarihten itibaren Anadolu’nun en
özelinde vurguluyorsunuz. Meseleyi önemli şehirlerinden biri olarak gelişmeye
Konya üzerinden ele alacak olursak bu başladı. Özellikle XIII. yüzyıldan itibaren
kadim şehrin Dârülmülk’e dönüşüm Uluğ Keykubad (salt. 1220-1237) tarafından
sürecini İslam-Türk temeddünü başlatılan imar hareketleri neticesinde daha
15
