Page 11 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı
P. 11
SADREDDİN-İ KONEVÎ’NİN
HAYATI VE EĞİTİMİ
DİLAVER GÜRER
Hayatı herhangi bir farklılık yoktur; kaynaklar
Doğumu, Ailesi ve Çevresi ittifakla Sadreddin-i Konevî’nin vefat tarihinin
673/1274 olduğunda hemfikirdirler.
Sadreddin-i Konevî’nin tam adı Ebu’l-Maâlî Doğum yeri Malatya olan Konevî,
Sadruddîn Muhammed b. Mecdüddîn İshâk muhtemelen 639/1241 yılında yani 34-35
b. Muhammed b. Yûsuf b. Alîel-Konevî yaşlarında Konya’ya gelmiş, orada yerleşmiş
şeklindedir. Selçuklu sarayında Konya’da ve ölünceye kadar bu şehirde kalıp talebeler
resmi görevlerde bulunan babası Mecdeddîn yetiştirmiş olduğu için Konya şehrine nispetle
İshâk, Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı “Konevî” (Konyalı) adıyla meşhur olmuştur.
I. Gıyâseddin Keyhusrev tarafından, Malatya Bazı Arap kaynaklarında “Rûmî” (Anadolulu)
şehrini idaresine verdiği oğlu I. İzzeddin şeklinde de zikredilir.
Keykâvus’un yanında görevlendirilmiştir.
İşte Sadreddîn-i Konevî, ailenin Malatya’da Malatya o dönemde Selçuklular’ın önemli
bulunduğu zaman bu şehirde doğmuş, daha bir kültür şehriydi. Şehir bir yandan Konya
sonra ata yurdu olan Konya’ya yerleşmiş ve ile yakın ilişkiler içindeyken öte yandan
orada vefat etmiştir. Tasavvuf düşüncesine Sivas, Urfa, Diyarbakır, Şam ve etrafıyla
kazandırdığı boyutlarla ve kendisinden da bağlantıları vardı. Dolayısıyla Malatya
sonraki etkisiyle dönüm noktası olmuş bir o devirde bir kavşak şehir konumundaydı.
düşünürdür. Annesi Güher Hatun’un, hükümdarın kız
kardeşi ya da azatlı cariyesi olduğu rivayet
Konevî’nin 605/1207 yılında dünyaya geldiğini edilen Sadreddin Muhammed’in babası
Kerîmüddin-i Aksarayî’den öğreniyoruz. Şeyh Mecdeddîn İshâk, Anadolu Selçuklu
Nihat Keklik, tarihî verilerden hareketle şehzâdelerinin hocası, kendisine büyük değer
Konevî’nin hicrî 604-613 yılları arasında bir verilen bir alim ve fazıl, sultan ve şehzâdelerin
tarihte doğma ihtimalini söyledikten sonra danışmanı ve bir diplomattı. Abbasî halifesi
doğum tarihinin 606/1210 yılı olabileceğini Nâsır Li-Dînillâh İslâm dünyasındaki dağınık
belirtir. dînî ve siyasî birlikler halinde bulunan
İbrahim Hakkı Konyalı’ya göre ise doğum fütüvvet hareketini yeniden organize ederek
tarihi 605/1207’dir, yani o bu hususta İslâm dünyasını kuşatan bir teşkilat kurdu.
Aksarayî’nin verdiği tarihe itibar eder. Vefat 601/1204 yılında ikinci defa Anadolu Selçuklu
tarihi hususunda ise kaynaklar arasında tahtına geçen I. Gıyâseddîn Keyhüsrev, hocası
Sadreddin-i Konevî Camii
9
