Page 100 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 100
Raziye Devlet Hatun, Konya ve rolünü simgelemektedir. Raziye Devlet
Kadınhanı’nda inşa ettirdiği yapılarla Hatun’un vakıfları, o dönemin ekonomik
dönemin önemli isimlerinden biri olmuştur. dinamiklerini şekillendirmiş ve ticaretin
15
Kadınhanı’ndaki hanı, Konya-Seydişehir- güvenliğini sağlamıştır. Bu kervansaray, sadece
Antalya kervan yolu üzerinde önemli bir bir konaklama yeri değil, aynı zamanda
konaklama merkezi olarak inşa edilmiş ve bu tüccarların bir araya geldiği, fikir alışverişinde
yapı etrafında gelişen mahallelerle Kadınhanı, bulunduğu ve sosyal ilişkilerin güçlendiği bir
bir şehir kimliği kazanmıştır . Bu örnek, merkez olmuştur.
16
Selçuklu hatunlarının şehirlerin imarında
ne denli önemli bir role sahip olduklarını
göstermektedir. Nitekim stratejik konumu Mahperi/Hunad Hatun
ve sosyal-ekonomik kapasitesi ile Osmanlı Anadolu Selçuklu Devleti’nin güçlü bir
döneminde nahiye, Cumhuriyet döneminde figürü olan I. Alâeddin Keykubad’ın eşi,
ise Konya iline bağlı “ilçe merkezi” olmuştur. II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in annesidir. I.
Özet olarak, Raziye Devlet Hatun bu kadınlar Alâeddin’in Kalanoros’u (Alanya) fethettikten
arasında özel bir yere sahiptir. Kadınhanı’nda sonra akrabalık bağlarını kuvvetlendirmek
inşa ettirdiği kervansarayın dönemin ticaret için kale beyi Kirfart’ın haremindeki
yolları üzerinde stratejik bir konuma sahip cariyelerinden birisiyle evlendiği; bu hanımın
olması bölgenin ekonomik gelişimine büyük adının ise Hunat ya da Hunad/Mahperi
katkı sağladı. Kervansarayın etrafında gelişen Hatun olduğu kaynaklarda geçmektedir.
yerleşim yerleri, Raziye Devlet Hatun’un adını Mahperi Hatun’un uzun süre Hristiyan olarak
taşıyan Kadınhanı’na dönüştü. Bu kervansaray, yaşadığı bilinmektedir. Bu durum Alâeddin
tüccarların güvenli bir şekilde seyahat Keykubat’ın saltanatının son yıllarına kadar
edebilmeleri için gerekli olan barınma, yeme- devam etmiştir.
içme ve dinlenme ihtiyaçlarını karşılayan bir Hanedan ailesinden olup sultan eşlerinin
merkez olarak hizmet verdi. Aynı zamanda, sahip olduğu bu dinî hoşgörü ve imtiyazlara
sosyal dayanışmanın ve toplumsal refahın bir şüphesiz Konya’da yaşayan, farklı dinî ve etnik
sembolü haline geldi. kökenlere mensup kadınlar da sahip olmuştur.
Raziye Devlet Hatun, Selçuklu Sultanı I. Hunad Hatun da Rum asıllı olup güzel ve
17
İzzeddin Keykavus’un eşidir ve Selçuklu soylu bir kadındı . Onun değerinin üstünlüğü,
hanedanının önde gelen isimlerinden yaptığı iyilikler ve hayırlar, Anadolu’nun
biridir. Konya ve çevresinde yaptığı çeşitli yerlerinde yaptırdığı medreseler,
hizmetlerle tanınır. Kadınhanı ismi, mescitler, zaviyeler, tekkeler, kervansaraylar,
Raziye Devlet Hatun’un bu bölgedeki çeşmeler, aşevleri ve daha pek çok eserlerde
etkisini ve kervansarayın kurucusu olarak açıkça görülür ve bugün bu eserler varlığını
kadının toplumsal hayattaki liderlik sürdürmektedir.
15 Feridun Dirimtekin, Türkiye Selçuklu Devleti Tarihi, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1951, s. 85-90.
16 M. Tayyib Gökbilgin, XV ve XVI. Asırlarda Edirne ve Paşa Livası, İÜEF Yayınları, İstanbul, 1952, s. 91-95.
17 İbn Bîbî, el-Evâmirü’l-ʿAlâʾiyyefi’l-umûri’l-ʿAlâʾiyye, I, s. 266.
98