Page 95 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı

ortamın sürekli olarak konforlu kalmasını
sağlamaktı. Bu nedenle, kervansarayların iç
mekânları genellikle geniş, yüksek tavanlı ve
taş duvarlıydı, böylece yazın serin, kışın ise
sıcak kalabiliyordu. 2

Selçuklu Şehirlerinin İmarında
Hatunların Rolü

Selçuklu Devleti’nin Anadolu’da kalıcı bir
medeniyet kurma sürecinde, kadınların
şehirlerin imarına yaptıkları katkılar göz ardı
edilemez. Selçuklu hatunları, sadece yönetici
pozisyonlarındaki erkeklerin eşleri ya da
anneleri olarak değil, aynı zamanda sosyal
ve kültürel hayatın şekillenmesinde de etkin han; 1210 ve 1223 tarihli vakfiye kayıtlarına Raziye Hatun’un
rol oynayan figürler olarak öne çıkmıştır. Bu göre Türkiye Selçukluları döneminde yaptırdığı handaki
kadınlar, vakıf geleneğini sürdürerek ve yeni Konya’da yaşayan Raziye Devlet Hatun devşirme taşları
yapılar inşa ettirerek, şehirlerin hem fiziksel tarafından yaptırılmıştır. 3
hem de sosyal yapısının gelişmesine katkıda
bulunmuşlardır. Türkiye Selçukluları döneminde Konya
ve Kadınhanı’nda birçok vakıf eserleri
bırakan Raziye Devlet Hatun (ö. 627/1230),
Konya’da Vakıf Kuran Hatunlar Nizameddin Yağıbasan’ın oğlu Muzafferüddin
Mahmud’un kızıdır. Hem Kadınhanı’ndaki
Türk tarihinde hatunlar, devletin sevk ve han hem de Konya’da Hatuniye Mescidinde
idaresinde, siyasî ve sosyal hayatta önemli bulunan kitabeler de bunu desteklemektedir.
roller üslenmişlerdir. Hatunların özellikle Mescidin minaresinin doğusundaki açık
siyasî yönden öne çıkmaları, sayısız eserlerin türbede Devlet Hatun’un gömülü bulunduğu
ortaya çıkmasına ve günümüze kadar rivayet edilmektedir. Burada kardeşi
gelmesine imkân sağlamıştır. Bedreddin’in de medfun olduğu rivayeti vardır.
( Foto:1)
Raziye Devlet Hatun Devlet Hatun o dönemde “Saideli” adıyla anılan
ilçeye bir kervansaray yaptırmış; bundan sonra
Kadınhanı ilçesine adını veren ve günümüze şehir Kadınhanı adını almıştır. Taştan yapıldığı
kadar ulaşan, içinde imaret ve mescit bulunan için “Taşhan” olarak da bilinen bu kervansaraya

2 Türkiye Selçuklularında İçtimai Müesseseler ve Eserler / Muhammet Kemaloğlu, 2014.
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi = AcademicJournal of HistoryandIdea, I. cilt, 4. sayı, 16-19.
3 Mehmet Ali Hacıgökmen, “Selçuklu-Danişmendli İlişkileri Çerçevesinde Kadınhanı’na Adını Veren Raziye Devlet Hatun”, Vakıflar
Dergisi, S. 44 (2015), s. 38.

93