Page 101 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı

Bilge, büyük, seçilmiş okunmuş manasına icra ettiğine tanık olduğunu belirtmiştir.
19
gelen Hunad/Hunat ismine Hatun eklenmiştir. Gürcü Hatun, sultanın vefatından çok sonra
Mahperi“ay parçası, etrafına nur ve güzellik 1280’de İslâm dinini kabul etmiştir. Bundan
20
saçan” ise Kayseri’de kendi adıyla 1238 yılında sonra da Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ve
yaptırdığı külliye kitabelerinde geçmektedir. Mevlevîliğin maddi ve manevi en önemli
Burası cami, medrese, hamam ve türbe destekçilerinden olmuştur. Ayrıca Mevlânâ’nın
bölümlerinden oluşmaktadır. türbesinde de Gürcü Hatun’un bâniliğine dair
izler mevcuttur. Ancak külliye ve türbede
Kitabelerde geçen unvanı ise “Saffetü’d-
dünyâve’d-dîn (din ve dünyanın yüz akı) Mahperî Gürcü Hatun’a dair herhangi bir kitâbe
Hatun”dur. Bu gibi ifadeler hükümdarlara bulunmamaktadır.
mahsus lakaplardır. Hanedan üyelerinin II. Gıyâseddin Keyhusrev, Rum kökenli
hanımlarının isimleri kitabelerde yukarıdaki Berduliye Hatun ve yine adı kaynaklarda
mezkûr ifadeden sonra geçmezdi. Ancak geçmeyen Hristiyan bir hatun ile evlenmiştir.
burada Mahperi Hatun ismi yazılmıştır. Bu da II. İzzeddin Keykavus’un da Rum eşinin adı
-belki de- oğlu iktidara gelince sultanın annesi kaynaklarda geçmemektedir. 21
olarak idare mekanizmasındaki nüfuzunu Selçuklu mimarisine damgasını vuran Hunad
göstermektedir. 18
Hatun Külliyesi ile tanınan Mahperi Hatun,
Hatunun bânîliğinin, politik gücü elinde 1238’den 1247’ye kadar yaklaşık on yıl boyunca
bulunduran oğlu II. Gıyâseddin Keyhusrev’in Anadolu’nun çeşitli yerlerinde 12 adet vakıf
saltanat dönemi ile paralel olduğu açıktır. eser inşa ettirmiştir.
Külliye, Kayseri merkezde iç kale surlarının Türbenin içinde bulunan Hunad Hatun’a
hemen dışındadır. Bânî olarak Mahperi Hunad ait sanduka üzerinde, sülüs yazı ile Arapça
Hatun’un ismi, caminin ana giriş cephesi olan olarak; “Bu mezar (kabir) Keykubad oğlu merhum
batı taç kapısında açıkça yazlıdır. Arkada ve şehit sultan Keyhüsrev’in annesi, mutlu, iffetli,
kalan doğu taç kapısında kurucusu için sadece, masum, itaatkâr, mücahide, dindar, şehide, mutlu
“II. Gıyâseddin Keyhusrev’in annesi” ibaresi kadın, hanım, binlerce malı sadaka veren, din
kullanılmıştır. Bu durumun, bânînin özel bir ve dünyanın temizi, adalet sahibi, temiz kadın,
isteği olduğu düşünülebilir. Hunad Hatun, çağının Meryem’i, zamanının Hatice’si dünyadaki
özellikle herkesin görebileceği cepheye kendi kadınların kraliçesi Mahperi Hatun’a aittir. Allah
isminin yazılmasını istemiş olmalıdır.
cümlesini bağışlasın” yazılıdır. Bâninin esas
22
II. Gıyâseddin Keyhusrev, annesi Mahperi ismi ile tarih kısmı kırılıp silinmiştir.
Hatun’un kendi inançlarını sarayda özgürce

18 Mehmet Ali Hacıgökmen, Bibliyografya, İbn Bibi, el-Evamir, 1957, 246-247, 293, 300; a.e., 1996, I/265-266, 310-314; Halil Edhem,
1334, 62-63, 64-69; Turan, 1971, 403; Simbat, 1946, 80; Kaymaz, 2009, 105; Erkiletlioğlu, 2001, 52; Ducagne, 1826, 289-291
19 Antony Eastmond, “Genderand Patronage between Christianityand Islam in theThirteenth Century”, I. Uluslararası Sevgi Gönül
Bizans Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul 2010, s. 84.
20 SperosVryonis, “Anothernote on theinscription of the Church of the St. George of Beliserama”, Byzantina, S. 9 (1977), s. 11-18.
21 Aziz b. Erdeşir-i Esterabadi, Bezm u Rezm, haz. Mürsel Öztürk, Ankara 1990, s. 54.
22 Halil Edhem Eldem, Kayseri Şehri, haz. Kemal Göde, Ankara 1982, s. 89-90; Albert Gabriel, Kayseri Türk Anıtları, haz. F. Yaman,
Kayseri 2009, s. 105.

99