Page 157 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 157
Paşa’nın şeyhin annesi olduğu tahmin Sultan burayı zaviye binaları, çeşme,
edilebilir. misafirhane, aşevi, depolar ve hamamın da
yer aldığı bir külliye şeklinde inşa ettirmişti.
Mustafa Cavit, Hacı İbrahim Sultan’ın
Şeyh Hüsameddin-i Marûrî’nin soyundan Şeyhin yaptırdığı ve kendisini mütevelli
geldiğini, 680/1281-82 yılında Belh’ten Maruf tayin edip evlatlık vakıf haline getirdiği bu
Köyü’ne geldiğini ve Rufâiyye’ye mensup zaviyenin vakfiyesi günümüze ulaşmıştır.
olduğunu, müritleriyle beraber bu tekkede Fuat Köprülü bu vakfiyenin şahitleri
yaşadığını yazmaktadır. Yine o, Hacı İbrahim arasında Nasreddin Hoca’nın da bulunduğu
Sultan’ın Mevlânâ’ya kurbiyeti olduğunun nakletmektedir.
halk arasında dillendirildiğini nakleder Vakfiyede zaviye ve burada görevli şeyh
(Mustafa Cavid, 36). Ancak bu bilgiye için üzüm bağları, çiftlikler, tarlalar ve bir
ihtiyatla yaklaşmak gerekir. Mustafa Cavid’in de hamam vakfedilmiştir. Vakfiye Osmanlı
verdiği bilgiler daha ziyade onun Akşehir’de döneminde de tasdik edilmiş ve varlığının
bulunduğu dönemde halk arasından derlediği devamı temin edilmiştir. Hacı İbrahim
rivayetlere dayanmaktadır. Sultan söz konusu külliye için Karabulut,
Karkın köylerinin tamamı, Akşehir Meydan
Babası için yaptırdığı türbenin kitabesinde
Hacı İbrahim Sultan için kullanılan Hamamı, Fakihler Köyü’nün yarısı, Subaşı
“melikü’l-meşâyih ve’l-ârifîn” ifadesi Hacı bağı, Nadir Köyü’ndeki üzüm bağları, Hacı
İbrahim Veli’nin de tıpkı babası gibi yaşadığı Adil Bağı, Maruf Köyü’ndeki Karka bağı, yine
dönemde oldukça saygı gören ve bölgedeki aynı köydeki Karka bağı tahsis edilmiştir.
evliyalar arasında büyük itibarı olan bir Vakfın gelirinden zaviyenin onarımı ve
şahsiyet olduğunu ortaya koymaktadır. Hacı yenilenmesine ve mücavir alanlara, burada
İbrahim Sultan’ın yaşadığı dönem Akşehir’in kalan ve buraya gelip giden misafirlere,
Karamanoğulları ve Hamidoğulları Müslüman fakirlere yiyecek ve içecek
hakimiyeti altında olduğu, Türkmen tahsisatı ayrılmış, aynı şekilde zaviyenin
nüfusunun bölgede oldukça güçlü olduğu yağ ve kandil ihtiyacı için de sarf edilmesi
yıllara tekabül etmektedir. şartı konulmuştur. Tekkeye pek çok bağın
gelir olarak tahsis edilmesi bölgedeki üzüm
Hacı İbrahim Sultan’ın tekkesi Akşehir’in üretiminin ve işletmesinin fazlalığını ve
3 km. uzağında yer alan Maruf Köyü’ndeki bunun da tekke gelirinin önemli bir parçası
höyüğün güneyinde yer almaktadır. Tekke olduğunu ortaya koyması bakımından
arazisi içerisinde yer alan türbe Hacı önemlidir. Söz konusu vakfiye dönemin en
İbrahim Sultan’ın babası Şeyh Hasan’ın zengin ve gelirleri en fazla olan vakfiyesi
adına izafeten Şeyh Hasan Türbesi olarak niteliğini taşımakta olup, bu durum Hacı
bilinmektedir. Oldukça geniş bir alan İbrahim ailesinin refah seviyesini ortaya
üzerinde yer alan bu türbenin de dahil koyması bakımından dikkate değerdir.
olduğu bu külliye Hacı İbrahim Sultan
tarafından, bölgenin Hamidoğlu İlyas Hacı İbrahim Sultan’ın söz konusu
Bey’in hâkim olduğu 771/1369-1370 yılında vakfiyesinden ve bazı kayıtlardan hareketle
yaptırılmıştır (Konyalı, s. 368). Hacı İbrahim bölgede oldukça nüfuzlu, halk ve tekke ehli
155