Page 162 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 162
II. İzzeddin Keykâvus 1246’da Selçuklu
tahtına tek başına iktidar olduktan bir süre
sonra, uzun yıllar kadılık yapan İzzeddin
Muhammed’i vezirliğe getirmiştir. Kadı
5
İzzeddin; Celâleddin Karatay, Muînüddin
Süleyman Pervâne, Sâhib Atâ Fahreddin
Ali, gibi dönemin önemli devlet adamlarıyla
birlikte görev yapmıştır . Kadı İzzeddin’in
6
siyasî hayatı Selçukluların Moğollara
tabi olduğu dönem içerisinde geçmiştir.
Kadı İzzeddin böylesi zor bir süreçte
Türkiye Selçuklu Devleti’nin menfaatleri
doğrultusunda bir siyaset izlemiştir. Bu
dönemde devlet adamlarının fazladan olan
ulufelerini ve haslarını azaltmış, devlet
harcamalarını asgari düzeye indirmiştir. Ayrıca
Anadolu’nun Moğol tahakkümüne girmesi
ile birlikte Moğolların vergi taleplerine
olumlu cevap vermişler, Moğol elçilerini ve
komutanlarını memnun ederek, hediyelerle
geri göndermişlerdir. Kadı İzzeddin vezir
olarak atanmasının ardından, devletin gelir
gider harcamalarına bir düzenleme getirdiği
gibi Moğollara karşı da çözüm yolları aramaya
başlamıştır. Kadı İzzeddin, izlediği siyaset
ve dehası ile memleketi, iç ve dış düşmanlara
karşı korumuş, Moğol baskılarının en şiddetli
döneminde bile ülke onun sayesinde rahat bir
nefes almıştır. Her tarafta Moğol ajanlarının
yer aldığı ve pek çok görevlinin Moğol yanlısı
bir siyaset güttüğü dönemde O, Moğol
düşmanlığı ile tanınmıştır. Moğol karşıtlığı
suçlamasıyla görevinden uzaklaştırılmasında
devlet gelirlerini artırmak amacıyla yaptığı
düzenlemelerden rahatsız olan emirlerin rolü
5 Anonim Selçukname, Tarîh-i Âli Selçuk, s.45; Ahmed Eflâki,
Âriflerin Menkıbeleri,(Çev. Tahsin Yazıcı), C. I., Hürriyet
Yayınları, İstanbul 1973, s.43.
6 İbn Bibi, El Evamirü’l-Ala’iyefi’l-Umuri’l-Ala’iye (Selçuk
Name), II, s.133; İbni Bibi, Anadolu Selçukî Devleti Tarihi, Çev.:
M. Nuri Gençosman, Uzluk Basımevi, Ankara 1941, s.248.
160