Page 163 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı

olmuştur. Kadı İzzeddin’in bütçe ile ilgili ve tahribattan korunma yolunu seçmiştir. Kadı
aldığı tedbirler emirlerin birçoğunun haslarını İzzeddin ise Moğollara güvenilmeyeceğini,
azaltmasına sebep olmuş, bu da bir takım her seferde daha fazla para, mal ve mülk
dedikoduların çıkmasına neden olmuştur. isteyeceklerini ileri sürerek onlarla savaşılması
Moğol düşmanlığı ile itham edilerek vezaret gerektiğini savunmuştur. Neticede Moğollara
görevinden uzaklaştırılmış tekrar bu göreve karşı savaş kararı verilince Vezir İzzeddin,
iade edilinceye kadar kadılık görevinde Beylerbeyi Şemseddin Yavtaş ve Arslandoğmuş
bulunmuştur. Vezir Celâleddin Karatay’ın 28 kumandasındaki ordu Konya’dan Aksaray’a
Ramazan 652/17 Haziran 1254 yılında vefatıyla doğru hareket etmiştir. İki ordu Sultanhanı
birlikte vezirlik makamı tekrar Kadı İzzeddin denilen mevkide karşılaşmış, 23 Ramazan
Muhammed’e verilmiştir. 7 654/15 Teşrîn-i Evvel 1256’da savaş yapmışlardır.
Selçuklu ordusu bu savaşı kaybederek
Kadı İzzeddin’in tekrar vezaret makamında
gelmesiyle, memleket rahata kavuşmuş, hilâfet darmadağın olmuş, Moğollar eşi benzeri
makamından Musul, Mardin, Rum ve Frenk görülmemiş bir katliam yaparak başta Vezir
memleketlerinden elçiler gidip gelmeye, Kadı İzzeddin olmak üzere Sultanın 14 emir ve
her taraftan hediyelerle bac ve haraç yükleri her biri büyük emir olan sultanın 36 gulamını
9
taşınmaya başlamıştır. Fakat Maraş yayla şehit etmişlerdir. Sultan Alaiye’ye kaçarken
ve ormanlarından türeyerek yol kesmeye, Kadı İzzeddin’in cenazesi Konya’ya getirilerek
kervanları soymaya, yolcuları öldürmeye daha önce yapmış olduğu Kadı İzzeddin Cami
10
başlayan, Şam ve Rum memleketlerine ve medresesine defnolunmuştur.
baskınlar yapan Ağaçeri eşkıyasının meydan
alması devlet büyüklerine büyük perişanlıklar,
üzüntüler yaşamasına sebep olmuştur. Sahip Eserleri
Kadı İzzeddin ile Beylerbeyi Yavtaş, asker Devlet işlerinde ve adalette yetkin olan Kadı
ve emîrleri o tarafa göndererek Ağaçerileri İzzeddin hayır konusunda da geri kalmamış
yatıştırdıktan sonra Kayseri’ye dönmüştür . ve Konya’da hastane, cami ve medrese gibi
8
Bu sırada Anadolu üzerindeki baskılarından kurumlar açılmasına vesile olmuştur. Bu
vazgeçmeyen Moğollar, 1255-1256 yılında Baycu kurumlar bir süre sonra vakıflara bağlanmış
Noyan önderliğinde Anadolu’ya saldırıp, her ve toplumun hizmetine sunulmuştur. Kadı
tarafı yakıp yıkmış, Konya üzerine yürümüştür. İzzeddin Muhammed’in Konya’da cami,
Yaşanan bu gelişme üzerine harp meclisinde Mâristân-ı Atîk ismiyle geçen bir hastanesi ve
sulh taraftarı bir kısım devlet adamları, 937/1530 yılında münhezim (bozulup yıkılmış)
Baycu’nun isteklerini yerine getirerek savaştan olan bir de medrese vakıfları vardır. 11

7 İbn Bibi, El Evamirü’l-Ala’iyefi’l-Umuri’l-Ala’iye (Selçuk Name), II, s.154-156; Kerîmüddin Mahmud Aksarayî, Müsâmeretü’l-Ahbâr,
Çev. Mürsel Öztürk, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2000, s.36.
8 İbn Bibi, El Evamirü’l-Ala’iyefi’l-Umuri’l-Ala’iye (Selçuk Name), II, s.143.
9 İbni Bibi, Anadolu Selçukî Devleti Tarihi, s.258; Anonim Selçukname, Tarîh-i Âli Selçuk, s.46; Ahmed Eflâki, Âriflerin Menkıbeleri, I,
s.43; Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, s.479-480.
10 Şahin, “Konya Kadı İzzeddin Maristan-ı Atike ve Sultan Alaeddin Keykubat Darüşşifası”, s. 107.
11 Şahin, “Konya Kadı İzzeddin Maristan-ı Atike ve Sultan Alaeddin Keykubat Darüşşifası”, s.107.

161