Page 65 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı

geçmektedir: Sahib Ata Fahreddin Ali’nin anılmıştır. Hatta Gevale Dağı’nın aşağısındaki
vakfettiği yerler tarif edilirken “Ahmed Han Ak Manastır içerisinde Aziz Philip Şapelleri
isimli köy yolu…” olarak bir kayıt düşülmüştür. vardır. Filobad isimlendirmesi Philip ile
Yine benzer bir kayıt Akıncı Sultan Arslantaş âbâd kelimelerinin birleşiminden meydana
Mescidi Vakfı’ndaki yerlerin sınırları tarif gelmiş, Philip Dağı’nın alt kısımlarına da
edilirken “Batıda Ahmed Mülkü…” olarak Türkler zamanında Filobad (Philip-abad)
geçmektedir. Ferhuniye (Süd Tekkesi) denilmiş olmalıdır. Mamur, şen bayındır
Mescidi ve Türbesi (Keykâvus Kızı Türbesi) anlamlarına gelen “abad” kelimesini Türkler
Vakfiyesi’nde yine “Ahmed Hun Köyü sınırı” değişik asırlar boyunca farklı birçok şekillerde
ve Hızır İlyas-Ayabakan Zaviye (Tekke) ve kullanmışlardır. Filobad’ın Hocacihan
Türbesi Vakfiyesi’nde ise “Ahmed Yolu” ismi havalisinde tam olarak hangi mevkide
geçmektedir. Vakfiyelerde adı geçen Ahmed olduğu sorusu burada akla gelmektedir.
Köyü, Hâce-i Cihân Bedreddin Ahmed’e ait, Fatih dönemine ait 564 (1476) yılındaki ilk
sonradan Hocacihan ismiyle anılan mahal tahrirde Şeyh Sadrüddin Vakfı’na Filobad
olmalıdır. ismiyle vakfedilmiş yerlerin adı, XVI. yüzyıl

Türkiye Selçuklu Devleti kaynaklarında başlarındaki tahrirlerde Hocacihan olarak
Konya’nın batı tarafında birçok vesile ile geçmektedir. Yine Fatih dönemi ilk tahririnde
ismine tesadüf ettiğimiz “Filobad” olarak Fahrünnisa Zaviyesi Vakfı içerisinde geçen
adlandırılan bir yer vardır. Filobad ismine Filobad’daki yer, Bayezid dönemi tahririnde
Selçuklu Dönemi kaynaklarında ilk kez Gedeglas olarak geçmektedir. Ayrıca yukarıda
Eflâkî’de rastlamaktayız. Baycu Noyan, zikrettiğimiz Sahib Ata’nın vakfiyesinde
Aksaray’da 23 Ramazan 654 (14 Ekim geçen “Ahmed Han isimli köy yolu” da yine
1256)’deki Sultan Hanı Savaşı’ndan sonra Fatih dönemi ilk tahrirde, “Filobad yolunda”
Konya’ya gelip şehri muhasara etmiş ve daha olarak geçmektedir. Bu belgelerden anlaşılıyor
sonra askerlerini Filobad’a çekmiştir. Yine ki Filobad olarak ismi geçen yer Hocacihan
en bilinen örneği, Karamanoğlu Mehmed ve civarıdır. Tüm bu bilgiler ışığında yapılan
Bey’in Selçuklu meliki Alâeddin Siyavüş’ü çalışmalar neticesinde yakın zamanda Prof.
yanına alarak Konya’yı muhasara ve ardı sıra Dr. Ahmed Çaycı ve Dr. Zekeriya Şimşir
Türkçe’yi resmi dil ilan ettiği 10 Zilhicce tarafından Konya’nın merkezinde bu ikinci
675 (13 Mayıs 1277)’desıklıkla geçmektedir. sarayın yeri tespit edilmiştir.
Filobad kelimesinin anlam ve kökeni hakkında Hocacihan havalisinde olduğu söylenen bir
günümüze kadar birçok yorum yapılmış ama de “göl” kaynaklarda dikkati çekmektedir.
bu güne kadar net bir anlamlandırma ortaya Mevlânâ’nın Menâkıb’ında Filobad’da Sultan
konulmamıştır. Bunun yanı sıra Filobad olarak II. İzzeddin Keykâvus’un eğlence tertip
anılan yerin de Konya’nın neresinde olduğu, ettiği bahiste şöyle bir anekdot geçmektedir:
tam olarak ne tarafa isabet ettiği konusunda “Sultan o gün tesadüfen Konya sahrasındaki
çeşitli yorumların ötesinde gidilememiştir. Filubat Köşkü’nde yakın adamlarıyla içki ve
Gevela (Takkeli Dağ) Dağı, Bizanslılar eğlenceye dalmıştı. Bir ara kalktı ve orada
Dönemi’nde, Hz. İsa’nın 12 havarisinden bulunan gölü seyretmeye koyuldu…” Fatih
biri olan Aziz Philip (Saint Philip) ismiyle dönemi tahririnde, “Göl” ismiyle geçen

63