Page 121 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 6. Sayı
P. 121
gelen Emir Çoban başkaldıran Türkmen
beylerini itaatlerini bildirmeleri için
huzuruna çağırmıştır. Moğolların gücünden
çekinen diğer Türkmen beyleri gibi
Eşrefoğlu Mehmed’de kıymetli hediyelerle
Emir Çoban’ın huzuruna çıkarak itaatlerini
bildirmiş ve iltifatlarla karşılanıp hil’at
giydirilerek taltif edildikten sonra Beyşehir’e
dönmüştür.
Batı Anadolu’da yeni kurulan Germiyan,
Aydın, Menteşeoğulları beylerini Mevlevîliğe
kazanmak için buralara ziyaretler yapan
Mevlânâ Celaleddin Rumi’nin torunu
Ulu Arif Çelebi, sık sık Mevlevîliğe
hizmetleri olan Eşrefoğlu Mehmed Bey’in
topraklarından geçiyordu. Özellikle Beyşehir
ve Akşehir’de dinlenen Arif Çelebi’yi
misafir eden Eşrefoğlu Mehmed Bey, oğlu
Süleyman’ı da ona mürid yaparak “Bu
çocuğun sonu ne olacak” diye sorduğunda Bolvadin’de Çarşı Camii’ni yaptırmıştı. Eşrefoğlu Camii minber detayı
Arif Çelebi “Sizden sonra bu vilayet bu Camii’nin 720 (1320) tarihli kitabesinde
çocuğun elinde harab olacak, onu bu göle “Emirü’l-azam” unvanı ve “Mübarizüddin”
atıp öldürecekler” dediğinde Mehmed Bey lakabını kullandığı görülen Eşrefoğlu
ağlamıştı. Mehmed bir süre sonra ölmüş, yerine oğlu
II. Süleyman geçmiştir.
Öte yandan Olcayto Han, 716 (1316)
tarihinde Tebriz’de öldürülmüş, yerine oğlu Bu arada etrafındaki din âlimlerinin
Ebu Said Bahadır geçmiştir. Anadolu’da telkiniyle “Mehdi-i ahir zaman” olduğunu
başarılar kazanan Emir Çoban ülkenin iddia eden Demirtaş’ın tehdit ettiği
idaresini eline almış, gücünü kullanarak Eşrefoğlu II. Süleyman ve diğer Türkmen
oğlu Demirtaş’ı Anadolu’ya genel vali beyleri onu babası Emir Çoban ve Ebu
yapmıştı. 717 (1318). İlhanlı merkezindeki Said Bahadır Han’a şikâyet etmişlerdir.
değişiklikten faydalanan diğer Türkmen Demirtaş’ın kendi adına sikke kestirip,
beyleri gibi Eşrefoğlu Mehmed’de hutbe okutması ve Memluklu Sultanı
Demirtaş’ın valiliğini tanımayarak yeniden Melik Nasır’la ittifak yapması üzerine Ebu
bağımsızlığını ilan etmiştir. Sonrasında Said, oğlunu cezalandırmak isteyen Emir
kuzeye Afyonkarahisar’a doğru akınlar Çoban’a müsaade etmiştir. Emir Çoban’ın
yapıp Sultandağı, Çay, İshaklı ve Bolvadin’i kuvvetli bir orduyla Anadolu’ya geldiğini
ele geçiren Eşrefoğlu Mehmed’in emriyle öğrenen Demirtaş, babasıyla savaşmaktan
komutanlarından Emir Ziyaeddin, çekinmiş ve onun tavsiyesine uyarak
Tebriz’e gitmiş özür dilediği Ebu Said
119