Page 114 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 3. Sayı
P. 114
Cezalandırmak için buraya gelen Sultan saltanat döneminden sonra o da genç yaşta
Keykavus, Keykubad’ı mağlup ederek Malatya zehirlenerek hayatını kaybetmiştir .
16
civarındaki Minşar Kalesi’ne hapsetmiştir. Tahta çıktığı zaman büyük bir tehlike gösteren
Bunu fırsat bilerek baş kaldıran Ermenileri Moğol istilasına karşı Konya Kalesi başta
mağlup edip içerideki birliği sağlayan olmak üzere bütün hudut kalelerini yeniden
Keykavus, Sinop’u alarak (1214) surlarını tamir ve tahkim ettirdikten sonra büyük
Atabeg Ayaz’a yeniletmiş, limanına çeki imar faaliyetlerine başlayan Sultan, ülkesini
düzen vererek burayı ithalat ve ihracat baştanbaşa dinî, ticarî, sosyal vb. gibi yapılarla
merkezi yapmıştır. Arkasından Trabzon Rum donatarak iktisâdî ve kültürel açıdan Selçuklu
İmparatorluğu’nu nüfuzuna almış, Artuklular’a Devleti’ni zirveye taşımıştır . Selçuklu’nun en
17
üstünlüğünü kabul ettirmiştir. önemli ve anıtsal eserleri bunun zamanında inşa
edilmiştir . Bunları yaparken Alanya’yı fethedip
18
İmar ve sanat faaliyetlerine hız veren sultanın
zamanında ülke refah ve huzura kavuşmuş, buraya büyük bir tersane yapmış, Akdeniz ve
hastane, kervansaray v.b. gibi önemli yapılar Karadeniz’i kontrol altına alarak Kırım’a hakim
inşa edilmiştir. Ancak istediklerini elde olmuştur, Eyyubiler’i Anadolu’dan atıp, devlet
edemeden henüz daha 35 yaşında Viranşehir’de içindeki çekişmeleri bertaraf ederek birliği
vefatı üzerine (veremden) vasiyetine sağlamış, ancak Kayseri’de yakınları tarafından
binaen Sivas’ta yaptırdığı şifahanenin zehirlenerek 45 yaşında hayata veda etmiştir.
türbesine defnedilmiştir . Kardeşi Alâeddin Ölümünden sonra ülkede bir daha istikrar
15
Keykubad’ın isyanına rağmen onun hayatını yakalanamamıştır.
bağışlamış ve hatta kıymetini fark ederek Alâeddin Keykubad, ağabeyi I. Keykavus’un
kendisine veliaht tayin etme büyüklüğünü inşaasına başlayıp tamamlatmaya ömrü vefa
gösterebilmiş, Alâeddin Camii’nin etmeyen caminin ilâve kısmını bitirerek
genişletilmesi de bu sultan tarafından ibadete açmış, bununla ilgili yapım safhalarını
19
başlatılmıştır. Bu durum mütevellisi olan ve ve bitirilişini kitabelerle belgelemiştir . Bu
Sinop Kalesi’nin imarını da yürüten Atabeg kitabelerde her iki Sultanın da mütevellisi
Ayaz’a “bu güzel türbenin ve mescidin” bulunan Atabeg Ayaz’ın inşaatı yürüttüğü,
yapılmasını emreden avlu kuzey duvarındaki mimarının Şamlı Havlan oğlu Muhammed,
kitabeyle sabit olup, yarım kalan türbenin çini ustasının da Kerimüddin Erdişah olduğu
bu sultana ait olduğunu, Sivas’ta gömülmesi netlik kazanmaktadır.
üzerine tamamlanmasına gerek duyulmayarak
yarım bırakıldığını göstermektedir. 16 Y.Öztuna, a.g.e., s. 465.
17 O.Turan, Selçuklu Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, İstanbul, 1993;
E.Merçil, a.g.e., s. 140.
I. Alâeddin Keykubad (1219–1237) ağabeyi 18 Y.Erdemir - A.Yavuzyılmaz, “Alâeddin Keykubad’ın Sanat Anlayışı
ve Konya’da İnşa Ettirdiği Mimarlık Eserleri”, 1. Alâeddin Keykubat ve
Keykavus’un yerine geçmiştir. Gıyaseddin Dönemi Sempozyumu Bildirileri, (6-7 kasım 2008), Konya, 2008, s.129-174;
Keyhüsrev’in üç oğlundan ortancası olan C.Parla, “1. Aleddin Keykubad Devri Selçuklu Mimarlığına Genel Bakış”,
1. Alâeddin Keykubat ve Dönemi Sempozyumu Bildirileri, (6-7 kasım 2008),
Keykubad 28 yaşında tahta oturmuş, 17 yıllık Konya, 2008, s. 117-127.
19 Y.Erdemir, Alâeddin Camii ve …, s. 106-209; R.Duran, “Konya Alâeddin
Camii Kitabeleri”, Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mimarlığı 2,
15 E.Güngör, Tarihte Türkler, İstanbul, 1989, s.104; Y.Öztuna, a.g.e., s.469 Ankara, 2006, s.23-30.
113