Page 125 - Dârülmülk Konya Dergisi 2023 3. Sayı
P. 125
Muhtemelen bitmek üzere olduğu ve son
aşamasına gelindiği sırada henüz açılışını
göremeden, yaptırdığı eserine vakıf tesis edip
vakfiyesini tanzim ettirme fırsatı bulmadan
vefat eden sultanın yerine geçen oğlu II.
Kılıç Arslan tarafından noksanları giderilerek
ibadete açılmış ve hatta adını kazdırdığı
minberi de bu sultan koydurmuş olmalıdır.
Minber kitabeleri de bu düşüncemizi teyit
eder niteliktedir. Minberde yazılı olan
ibarelerle, 1155 rakamı Sultan I. Mesud’un
ölümü ve yerine II. Kılıç Arslan’ın tahta
çıktığı tarih olup, anlaşılan Kılıç Arslan sultan
olur olmaz ilk önce burasıyla ilgilenmiş,
arkasından kendi adıyla anılan köşkünü
yaptırmış, uzun saltanat yıllarının sonlarına
doğru da ibadete açtığı bu caminin batısına
türbesini inşaa ettirmiştir. Oğlu I. İzzettin
Keykavus ise caminin şimdiki orta bölümünü
ve batı kanadıyla kendi adına bir türbe
yapımını (Mütevelli Atabek Ayas’a) emrederek
inşaasını başlatmış, ancak bitirmeye ömrü vefa
etmeyince caminin eksik kalan diğer kısımları
kardeşi I. Alâeddin Keykubad tarafından
Camini doğu cephesi ve
girişi tamamlanarak ibadete açılmıştır. Keykavus’un
Viranşehir’de ölmesi ve vasiyeti üzerine
Sivas’ta yaptırdığı şifahanesinin türbesine
hemen bütün yapının safhalarını takip defnedilmesinden dolayı avludaki yapımını
edebilmek mümkün olmaktadır. Alâeddin başlattığı türbeye artık gerek kalmadığı
Camii aynı zamanda inşaasından sonra için bu türbe bitirilmeden öylece bırakılmış
tamamlanması en uzun süren eser olup, olmalıdır.
yapımında dört sultanın emeği ve imzası Selçuklu kentlerinde sultanlar tarafından veya
bulunmaktadır. Mevcut kitabelerle, belge ve bunların adına (devlet ileri gelenlerinden)
araştırmalardaki bulgular caminin yapımının yaptırılan bir “Ulu Camii” geleneği söz
farklı iki aşamada gerçekleştirildiğini ve doğu konusuyken başkent Konya’da bulunmaması
tarafındaki çok sütunlu büyük mekânın sultan mümkün değildir. Bu camii 1201 tarihli Altun-
I. Mesud tarafından Konya’da ilk Ulu Cami aba vakfiyesinde adı geçen sarayın yanındaki
40
olarak inşaa edildiğini ortaya koymaktadır. “Camiü’l-Atik” yani Ulu (Eski) Camii’dir.
Bugünkü caminin kitabelerinde, minberde
Sultan I. Mesud ile II. Kılıç Arslan’ın,
40 H Karamağaralı a.g.m., s. 122-123.
124
