Page 142 - Dârülmülk Konya Dergisi 2024 5. Sayı

Konevî eserlerinde hadislerin senetlerini O devrin en büyük alimi Şeyh Sadreddin
zikretmez. Sırf hadis şerhine tahsis ettiği Muhammed (Konevî) idi. O, kâmil ve
kitabında dahi bunu yapmamıştır. Bunun mükemil bir alimdi. Bütün ilimlere aşinaydı.
sebebini şöyle açıklar: 13 Özellikle de Hadis ilminde Doğuda ve Batıda
herkesin parmakla gösterdiği bir kişiydi.
Bu hadislerin hepsinin isnatları sabittir.
Onları zâhirî dirayet ile âlî rivayet bilgisini Semâ kayıtlarında Ebû Tâhir es-Silefî,
şahsında toplayan güvenilir hocalardan Cemâleddin el-Vâsıtî ve Ebü’l-Hasen el-
işittiğim rivayetlerden tahriç ettim. Ancak İskenderânî gibi muhaddis isimlerinin
ihtisar metodunu tercih ettiğim ve basiret yer aldığı el-Ahkâmü’l-kübrâ ve Câmiu’l-usûl
sahiplerine kolaylaştırma gayesi güttüğüm gibi büyük hacimli hadis kaynaklarının
için isnatların zikrini gerekli görmedim. Konevî’nin kitapları arasında bulunması,
onun Hz. Peygamber’in sünnetine bağlılığını
Keşke Konevî zikrettiği hadisleri kendi
isnadıyla nakletmiş olsaydı. O zaman ve hadislerine verdiği önemi gösteren en
“güvenilir hocalar” şeklinde tavsif ettiği önemli delildir.
kişilerin en azından bir kısmını öğrenmiş
olacaktık. Her ne kadar onları bilme B. Sadreddin-i Konevî’nin Hocalık
imkânımız olmasa da Konevî’nin, dönemin Dönemi
büyük hocalarından ders alarak iyi bir eğitim
gördüğünü rahatlıkla söyleyebiliriz. İslâmî 1. Şam ve Halep’te hadis dersi
ilimler başta olmak üzere kütüphanesinde vermesi
çeşitli alanlara dair birçok temel kaynağın Sadreddin-i Konevî tasavvuf bilgisinin
bulunması bu hususta önemli bir gösterge yanında şer‘î ilimlerde de övülmeye lâyık
sayılır. 14 bir konuma sahiptir. Hadis rivayet eder ve
Merhum hocamız Ali Osman Koçkuzu’ya bu ilimde talebelerine icazet verirdi. Şam’da
göre, yaşadığı çevredeki ilim ve tasavvuf ikamet ederken Ümeyye Camii yakınlarında
erbabından farklı olarak Konevî’nin devamlı bir ders halkası teşkil ederek talebelere ders
Hadis ilimleriyle meşgul olduğu, hatta son vermiştir. İbnü’l-Harrât’ın el-Ahkamü’l-kübrâ
zamanlarında belki de tek işinin bu olduğu adlı eserinin semâ kayıtlarına göre, bu kitabı
bilinmektedir. Böyle bir zâta hadis alimi 640/1242 yılında okuttuğu talebeleri arasında
demek yanlış olmaz. Nitekim Kerîmüddin-i Lü’lü’ b. Abdullah, Gülbek b. Abdullah,
Aksarâyî (ö. 733/1332-33), Konevî’nin ilmî Özbek b. Abdullah isimli kişilervardır. 16
mevkii ve hadisçi yönü hakkında şu tespitte Eserlerindeki bazı kayıtlara göre de, Konevî
bulunmuştur: 15 aynı yıl içinde Halep’te de bulunmuş,

13 Konevî, Şerhu’l-Erbaîne Hadîsen, thk. Hasan Kâmil Yılmaz, İstanbul 1990, s. 3.
14 Kütüphanesi hakkında bilgi için bk. Bayram, agm., s. 179-186. Konevî’ye ait kitaplarda bulunan semâ kayıtlarında ve kenar not-
larında hocalarının, dostlarının, kendisinin ve talebelerinin el yazıları mevcuttur.
15 Ali Osman Koçkuzu, “Sadrettin Konevi’nin Hadisçiliği”, Diyanet Dergisi, cilt 25, sayı 3, s. 9. Koçkuzu daha sonra Konevî’nin
hadis bilgini sayılmasını gerektiren dokuz sebep üzerinde durmuştur (s. 10-12).
16 Ceran, a.g.e., s. 33-34.

140