Page 25 - Dârülmülk Konya Dergisi 2025 8. Sayı

SELÇUKLU SARAYINDA BİR TABİB VE MÜNECCİM:

HUBEYŞ TİFLÎSÎ

TURGAY ŞAFAK

Kaynaklar, askeri ve idari kabiliyetleriyle Türk altın ve gümüş sikkeler de II. Kılıçarslan
tarihinin en önemli hükümdarları arasına döneminde basılmıştır.
adını yazdırmış olan Anadolu Selçuklu sultanı II. Kılıçarslan döneminde Bizanslıların
II. Kılıçarslan’ın, rahat ve huzur bilmeyen Anadolu’yu ele geçirme hayalleri kati surette
bir ruha sahip olduğunu, Bizans’a karşı son bulmuş, rakip Türk hanedanları ortadan
her fırsatı değerlendirdiğini ve dikkatli bir kaldırılmış ve Anadolu coğrafyasında siyasi
şekilde savaşmaktan çekinmediğini yazar. birliğin kurulması ile kültür ve medeniyet
Yine dönemin tarihçilerinin aktardığına sahalarında ilerlemeler meydana gelmiştir.
göre Kılıçarslan adaletli bir hükümdardı,
tebaasına karşı adalet ve şefkatli davranmayı Müverrih Mihael’in, 1181’den itibaren
kendisine şiar edinmişti. Aksaray şehrini Malatya’da sultanın huzurunda gerçekleştiğini
yeniden imar ederek camiler, zaviyeler, aktardığı dini ve felsefi tartışmalar II.
medreseler ve kervansaray inşa ettirmiş Kılıçarslan’ın ilme olan merakını ve fikri
ve Azerbaycan, Horasan ve muhtelif tartışmalardan hoşlandığını göstermektedir.
coğrafyalardan ilim adamlarını, zanaatkarları Alâeddin Kâşânî ile Şa‘rânî arasında yaptırdığı
ve tüccarları şehre davet etmişti. Aynı şekilde ilmi münakaşalardan tarih kitapları bahseder.
Konya’da da imar faaliyetlerine girişmiş, Felsefeye ilgisi sebebiyle Musul ve Suriye
kendisinden önce başlayan çalışmaları hâkimi Nureddin Mahmud kendisini zındık
sonlandırmıştır. Babası Mesud zamanında kabul ediyor ve sulh imzalamak için tecdid-i
yapımına başlanan ve Alâeddin Keykubad’a imana davet ediyordu. Yine Mihael’in
nispet edilen cami ve saray II. Kılıçarslan aktardığına göre Kılıçarslan sefere çıktığı
tarafından tamamlanmıştır. Sultaniye zaman Kemaleddin adındaki bir hakîm/
ve Altun-aba medreseleri, Aksaray’daki filozofu yanından ayırmazdı. Burada adı geçen
Muzafferiye Medresesi de onun zamanında filozofun, dönemin velud müelliflerinden
yapılmıştır. Yine Aksaray-Konya yolu üzerinde Ebu’l-Fazl Kemaleddin Hubeyş Tiflîsî olma
bulunan Ak Han ve Aksaray merkezdeki ihtimali oldukça yüksektir. Hubeyş’in sultanın
Kılıçarslan Han da II. Kılıçarslan tarafından yanında bulunduğuna dair bir başka rivayet ise
yaptırılmıştır. Anadolu Selçuklularına ait ilk şu şekildedir:

23